ix Kal. Nov. 54
MARCUS QUINTO FRATRI SALUTEM
Gabinius absolutus est. omnino nihil accusatore Lentulo 3.4.1.1
subscriptoribusque eius infantius, nihil illo consilio sordidius;
sed tamen nisi incredibilis contentio preces Pompei, dicta-
turae etiam rumor plenus timoris fuisset, ipsi Lentulo non
respondisset, qui tamen illo accusatore illoque consilio 5
sententiis condemnatus sit <x>xxii cum lxx tulissent. est
omnino tam gravi fama hoc iudicium ut videatur reliquis
iudiciis periturus et maxime de pecuniis repetundis. sed
vides nullam esse rem publicam, nullum senatum, nulla
iudicia, nullam in ullo nostrum dignitatem. quid plura? de 10
iudicibus duo praetorii sederunt, Domitius Calvinus (is
aperte absolvit ut omnes viderent) et Cato (is diribitis
tabellis de circulo se subduxit et Pompeio primus nuntiavit).
  Aiunt non nulli, ut Sallustius, me oportuisse accusare. his 2.1
ego iudicibus committerem? quid essem, si me agente esset
elapsus? sed me alia moverunt: non putasset sibi Pompeius
de illius salute sed de sua dignitate mecum esse certamen, in
urbem introisset, ad inimicitias res venisset; cum Aesernino 5
Samnite Pacideianus comparatus viderer, auriculam fortasse
mordicus abstulisset, cum Clodio quidem certe redisset in
gratiam. ego vero meum consilium, si praesertim tu non
improbas, vehementer approbo. ille cum a me [in] singulari-
bus meis studiis ornatus esset cumque ego illi nihil deberem, 10
ille mihi omnia, tamen in re publica me a se dissentientem
non tulit (nihil dicam gravius) et minus potens eo tempore
quid in me florentem posset ostendit; nunc, cum ego ne
curem quidem multum posse, res quidem publica certe nihil
possit, unus ille omnia possit, cum illo ipso contenderem? 15
sic enim faciendum fuisset. non existimo te putare id mihi
suscipiendum fuisse. 'alterutrum' inquit idem Sallustius. 3.1
'defendisses idque Pompeio contendenti dedisses' (etenim
vehementer orabat). lepidum amicum Sallustium, qui mihi
aut inimicitias putet periculosas subeundas fuisse aut
infamiam sempiternam! ego vero hac mediocritate delector, 5
ac mihi illud iucundum est quod, cum testimonium secun-
dum fidem et religionem gravissime dixissem, reus [se] dixit,
si in civitate licuisset sibi esse, mihi se satis facturum, neque
me quicquam interrogavit.
  De versibus quos tibi a me scribi vis, deest mihi quidem 4.1
opera sed abest etiam ἐνθουσιασμός, qui non modo tempus
sed etiam animum vacuum ab omni cura desiderat. non
enim sumus omnino sine cura venientis anni, etsi sumus sine
timore. simul et illud (sine ulla mehercule ironia loquor): 5
tibi istius generis in scribendo priores partis tribuo quam
mihi.
  De bibliotheca tua Graeca supplenda, libris commutandis, 5.1
Latinis comparandis, valde velim ista confici, praesertim
cum ad meum quoque usum spectent. sed ego mihi ipsi ista
per quem agam non habeo. neque enim venalia sunt, quae
quidem placeant, et confici nisi per hominem et peritum et 5
diligentem non possunt. Chrysippo tamen imperabo et cum
Tyrannione loquar. de fisco quid egerit Scipio quaeram;
quod videbitur rectum esse curabo. de Ascanione tu vero
quod voles facies; me nihil interpono. de suburbano quod
non properas laudo, ut habeas hortor. 10
  Haec scripsi a. d. viiii Kal. Nov., quo die ludi committe- 6.1
bantur, in Tusculanum proficiscens ducensque mecum
Ciceronem meum in ludum discendi, non lusionis, ea re non
longius, quod vellem, quod Pomptino ad triumphum a. d.
iiii Non. Nov. volebam adesse. etenim erit nescio quid 5
negotioli. nam Cato et Servilius praetores prohibituros se
minantur, nec quid possint scio; ille enim et Appium
consulem secum habebit et praetores et tribunos pl. sed
minantur tamen in primisque Ἄρη πνέων Q. Scaevola.
  Cura, mi suavissime et carissime frater, ut valeas. 10