Expositio vitiosa est, cum ab aliqua aut a ma-
|
2.32.1
|
iore parte ad omnes confertur id, quod non necessario
|
|
est omnibus adtributum; ut si quis hoc modo exponat:
|
|
'Omnes, qui in paupertate sunt, malunt maleficio
|
|
parare divitias, quam officio paupertatem tueri.'
|
5
|
Si qui hoc modo exposuerit argumentationem, ut
|
|
non curet quaerere, qualis ratio aut rationis confir-
|
|
matio sit, ipsam facile reprehendemus expositionem,
|
|
cum ostendemus, id, quod in aliquo paupere inprobo
|
|
sit, in omnes pauperes falso et iniuria conferri.
|
10
|
Item vitiosa expositio est, cum id, quod raro fit,
|
33.1
|
fieri omnino negatur, hoc modo:
|
|
'Nemo potest uno aspectu neque praeteriens in
|
|
amorem incidere.'
|
|
Nam cum nonnemo devenerit in amorem uno aspec-
|
5
|
tu, et cum ille neminem dixerit, omnino nihil differt
|
|
raro id fieri, dummodo aliquando fieri aut posse modo
|
|
fieri intellegatur.
|
|
Item vitiosa expositio est, cum omnes res ostende-
|
|
mus nos collegisse et aliquam rem idoneam praeteri-
|
10
|
mus, hoc modo:
|
|
'Quoniam igitur hominem occisum constat esse,
|
|
necesse est aut a praedonibus aut ab inimicis occi-
|
|
sum esse aut abs te, quem ille heredem testamento
|
|
ex parte faciebat. Praedones in illo loco visi num-
|
15
|
quam sunt, inimicum nullum habebat: relinquitur, si
|
|
neque a praedonibus neque ab inimicis occisus est,
|
|
quod alteri non erant, alteros non habebat, ut abs te
|
|
sit interemptus.'
|
|
Nam in huiuscemodi expositione reprehensione ute-
|
20
|
mur, si quos praeterea quam quos ille conlegerit, po-
|
|
tuisse suscipere maleficium ostenderimus: velut in hoc
|
|
exemplo, cum dixerit necesse esse aut a praedonibus
|
|
aut ab inimicis aut a nobis occisum esse, dicemus:
|
|
potuisse vel a familia vel a coheredibus nostris. Cum
|
25
|
hoc modo illorum conlectionem disturbaverimus, no-
|
|
bis latiorem locum defendendi reliquerimus. Ergo
|
|
hoc quoque vitandum est in expositione, ne quando,
|
|
cum omnia collegisse videamur, aliquam idoneam par-
|
|
tem reliquerimus.
|
30
|