In contemptionem adducemus, si inertiam ignaviam,
|
1.8.24
|
desidiam luxuriam adversariorum proferemus.
|
25
|
Ab auditorum persona benivolentia colligitur,
|
|
si res eorum fortiter, sapienter, mansuete, magnifice
|
|
iudicatas proferemus; et si, quae de <i>is existimatio,
|
|
quae iudicii expectatio sit, aperiemus.
|
|
Ab rebus ipsis benivolum efficiemus auditorem,
|
30
|
si nostram causam laudando extollemus, adversari-
|
|
orum per contemptionem deprimemus. Deinceps de
|
9.1
|
insinuatione aperiendum est.
|
|
Tria sunt tempora, quibus principio uti non pos-
|
|
sumus, quae diligenter sunt consideranda: aut cum
|
|
turpem causam habemus, hoc est, cum ipsa res ani-
|
5
|
mum auditoris a nobis alienat; aut cum animus audi-
|
|
toris persuasus esse videtur ab <i>is, qui ante contra
|
|
dixerunt; aut cum defessus est eos audiendo, qui ante
|
|
dixerunt.
|
|
Si causa turpitudinem habebit, exordiri poterimus
|
10
|
his rationibus: rem, hominem spectari oportere; non
|
|
placere nobis ipsis, quae facta dicantur ab adversariis,
|
|
et esse indigna aut nefaria; deinde cum diu rem auxe-
|
|
rimus, nihil simile a nobis factum ostendemus; aut
|
|
aliquorum iudicium de simili causa aut de eadem aut
|
15
|
de minore aut de maiore proferemus, deinde ad no-
|
|
stram causam pedetemptim accedemus et similitudi-
|
|
nem conferemus. Item si negabimus nos de adversa-
|
|
riis aut de aliqua re dicturos, et tamen occulte dicemus
|
|
interiectione verborum.
|
20
|
Si persuasus auditor fuerit, id est, si oratio ad-
|
10.1
|
versariorum fecerit fidem auditoribus—neque enim
|
|
non facile scire poterimus, quoniam non sumus nescii,
|
|
quibus rebus fides fieri soleat—ergo si fidem factam
|
|
putabimus, his nos rebus insinuabimus ad causam:
|
5
|
de eo, quod adversarii firmissimum sibi adiumentum
|
|
putarint, primum nos dicturos pollicebimur; ab ad-
|
|
versarii dicto exordiemur, et ab eo maxime, quod ille
|
|
nuperrime dixerit; dubitatione utemur quid potissi-
|
|
mum dicamus aut quo<i> loco primum respondeamus,
|
10
|
cum admiratione.
|
|