In contemptionem adducemus, si inertiam ignaviam, 1.8.24
desidiam luxuriam adversariorum proferemus. 25
  Ab auditorum persona benivolentia colligitur,
si res eorum fortiter, sapienter, mansuete, magnifice
iudicatas proferemus; et si, quae de <i>is existimatio,
quae iudicii expectatio sit, aperiemus.
  Ab rebus ipsis benivolum efficiemus auditorem, 30
si nostram causam laudando extollemus, adversari-
orum per contemptionem deprimemus. Deinceps de 9.1
insinuatione aperiendum est.
  Tria sunt tempora, quibus principio uti non pos-
sumus, quae diligenter sunt consideranda: aut cum
turpem causam habemus, hoc est, cum ipsa res ani- 5
mum auditoris a nobis alienat; aut cum animus audi-
toris persuasus esse videtur ab <i>is, qui ante contra
dixerunt; aut cum defessus est eos audiendo, qui ante
dixerunt.
  Si causa turpitudinem habebit, exordiri poterimus 10
his rationibus: rem, hominem spectari oportere; non
placere nobis ipsis, quae facta dicantur ab adversariis,
et esse indigna aut nefaria; deinde cum diu rem auxe-
rimus, nihil simile a nobis factum ostendemus; aut
aliquorum iudicium de simili causa aut de eadem aut 15
de minore aut de maiore proferemus, deinde ad no-
stram causam pedetemptim accedemus et similitudi-
nem conferemus. Item si negabimus nos de adversa-
riis aut de aliqua re dicturos, et tamen occulte dicemus
interiectione verborum. 20
  Si persuasus auditor fuerit, id est, si oratio ad- 10.1
versariorum fecerit fidem auditoribus—neque enim
non facile scire poterimus, quoniam non sumus nescii,
quibus rebus fides fieri soleat—ergo si fidem factam
putabimus, his nos rebus insinuabimus ad causam: 5
de eo, quod adversarii firmissimum sibi adiumentum
putarint, primum nos dicturos pollicebimur; ab ad-
versarii dicto exordiemur, et ab eo maxime, quod ille
nuperrime dixerit; dubitatione utemur quid potissi-
mum dicamus aut quo<i> loco primum respondeamus, 10
cum admiratione.