Firmam ergo maxime poterimus in dicendo vocem 3.21.1
conservare, si quam maxime sedata et depressa voce
principia dicemus. Nam laeditur arteria, si, antequam
voce lene<i> permulsa est, acri clamore completur.
  Et intervallis longioribus uti convenit: recreatur 5
enim spiritu vox et arteriae reticendo adquiescunt.
  Et in continuo clamore remittere et ad sermonem
transire oportet: commutationes enim faciunt, ut nullo
genere vocis effuso in omni voce integri simus.
  Et acutas vocis exclamationes vitare debemus: 10
ictus enim fit et vulnus arteriae acuta atque attenuata
nimis adclamatione, et qui splendor est vocis, con-
sumitur uno clamore universus.
  Et uno spiritu continenter multa dicere in extrema
convenit oratione: fauces enim calefiunt et arteriae 15
conplentur et vox, quae tractata varie est, reducitur
in quendam sonum aequabilem atque constantem.
  Qua<m> saepe rerum naturae gratia quaedam iure
debetur! velut accidit in hac re. Nam quae dicimus
ad vocem servandam prodesse, eadem a<d>tinent ad 20
suavitudinem pronuntiationis, ut, quod nostrae voci
prosit, idem voluntati auditoris probetur.
  Utile est ad firmitudinem sedata vox in principio. 22.1
Quid insuavius quam clamor in exordio causae?
  Intervalla vocem confirmant; eadem sententias con-
cinniores divisione reddunt et auditori spatium cogi-
tandi relinquunt. 5
  Conservat vocem continui clamoris remissio: et
auditorem quidem varietas maxime delectat, cum ser-
mone animum retinet aut exsuscitat clamore.
  Acuta exclamatio vocem volnerat; eadem laedit
auditorem: habet enim quiddam inliberale et ad mu- 10
liebrem potius vociferationem quam ad virilem digni-
tatem in dicendo adcommodatum.