Ac ne illud quidem vobis neglegendum est quod mihi 17.1
ego extremum proposueram, cum essem de belli genere
dicturus, quod ad multorum bona civium Romanorum
pertinet; quorum vobis pro vestra sapientia, Quirites, ha-
benda est ratio diligenter. Nam et publicani, homines 5
honestissimi atque ornatissimi, suas rationes et copias in
illam provinciam contulerunt, quorum ipsorum per se res
et fortunae vobis curae esse debent. Etenim, si vectigalia
nervos esse rei publicae semper duximus, eum certe ordinem
qui exercet illa firmamentum ceterorum ordinum recte esse 10
dicemus. Deinde ex ceteris ordinibus homines gnavi atque 18.1
industrii partim ipsi in Asia negotiantur, quibus vos absenti-
bus consulere debetis, partim eorum in ea provincia pecu-
nias magnas conlocatas habent. Est igitur humanitatis
vestrae magnum numerum civium calamitate prohibere, 5
sapientiae videre multorum civium calamitatem a re publica
seiunctam esse non posse. Etenim illud primum parvi
refert, vos publicanis amissa vectigalia postea victoria reci-
perare; neque enim isdem redimendi facultas erit propter
calamitatem neque aliis voluntas propter timorem. Deinde 19.1
quod nos eadem Asia atque idem iste Mithridates initio
belli Asiatici docuit, id quidem certe calamitate docti me-
moria retinere debemus. Nam tum, cum in Asia magnas
permulti res amiserunt, scimus Romae solutione impedita 5
fidem concidisse. Non enim possunt una in civitate multi
rem ac fortunas amittere ut non pluris secum in eandem
trahant calamitatem: a quo periculo prohibete rem publi-
cam. Etenim—mihi credite id quod ipsi videtis—haec fides
atque haec ratio pecuniarum quae Romae, quae in foro 10
versatur, implicata est cum illis pecuniis Asiaticis et co-
haeret; ruere illa non possunt ut haec non eodem labefacta
motu concidant. Qua re videte num dubitandum vobis sit
omni studio ad id bellum incumbere in quo gloria nominis
vestri, salus sociorum, vectigalia maxima, fortunae pluri- 15
morum civium coniunctae cum re publica defendantur.