TIMOLEON
|
|
Timoleon Corinthius. sine dubio magnus omnium iudicio hic uir
|
Timol.1.1.1
|
exstitit. namque huic uni contigit, quod nescio an nulli, ut et patriam,
|
|
in qua erat natus, oppressam a tyranno liberaret, et a Syracusanis,
|
|
quibus auxilio erat missus, iam inueteratam seruitutem depelleret
|
|
totamque Siciliam, multos annos bello uexatam a barbarisque oppres-
|
5
|
sam, suo aduentu in pristinum restitueret. sed in his rebus non sim-
|
2.1
|
plici fortuna conflictatus est et, id quod difficilius putatur, multo sa-
|
|
pientius tulit secundam quam aduersam fortunam. nam cum frater
|
3.1
|
eius Timophanes, dux a Corinthiis delectus, tyrannidem per milites
|
|
mercennarios occupasset particepsque regni posset esse, tantum afuit
|
|
a societate sceleris, ut antetulerit ciuium suorum libertatem fratris
|
|
saluti et parere legibus quam imperare patriae satius duxerit. hac
|
4.1
|
mente per haruspicem communemque affinem, cui soror ex eisdem
|
|
parentibus nata nupta erat, fratrem tyrannum interficiundum curauit.
|
|
ipse non modo manus non attulit, sed ne aspicere quidem fraternum
|
|
sanguinem uoluit. nam dum res conficeretur, procul in praesidio fuit,
|
5
|
ne quis satelles posset succurrere. hoc praeclarissimum eius factum
|
5.1
|
non pari modo probatum est ab omnibus: nonnulli enim laesam ab eo
|
|
pietatem putabant et inuidia laudem uirtutis obterebant. mater uero
|
|
post id factum neque domum ad se filium admisit neque aspexit, quin
|
|
eum fratricidam impiumque detestans compellaret. quibus rebus ille
|
6.1
|
adeo est commotus, ut nonnumquam uitae finem facere uoluerit atque
|
|
ex ingratorum hominum conspectu morte decedere.
|
|
Interim Dione Syracusis interfecto Dionysius rursus Syracusarum
|
2.1.1
|
potitus est. cuius aduersarii opem a Corinthiis petierunt ducemque,
|
|
quo in bello uterentur, postularunt. huc Timoleon missus incredibili
|
|
felicitate Dionysium tota Sicilia depulit. cum interficere posset, noluit,
|
2.1
|
tutoque ut Corinthum perueniret effecit, quod utrorumque Dionysio-
|
|
rum opibus Corinthii saepe adiuti fuerant, cuius benignitatis memoriam
|
|
uolebat exstare, eamque praeclaram uictoriam ducebat, in qua plus
|
|
esset clementiae quam crudelitatis, postremo ut non solum auribus
|
5
|
acciperetur, sed etiam oculis cerneretur, quem ex quanto regno ad
|
|
quam fortunam detulisset. post Dionysii decessum cum Hiceta bellauit,
|
3.1
|
qui aduersatus erat Dionysio: quem non odio tyrannidis dissensisse,
|
|
sed cupiditate indicio fuit, quod ipse expulso Dionysio imperium di-
|
|
mittere noluit. hoc superato Timoleon maximas copias Karthaginien-
|
4.1
|
sium apud Crinissum flumen fugauit ac satis habere coegit, si liceret
|
|
Africam obtinere, qui iam complures annos possessionem Siciliae tene-
|
|
bant. cepit etiam Mamercum, Italicum ducem, hominem bellicosum
|
|
et potentem, qui tyrannos adiutum in Siciliam uenerat.
|
5
|
Quibus rebus confectis cum propter diuturnitatem belli non solum
|
3.1.1
|
regiones, sed etiam urbes desertas uideret, conquisiuit quos potuit,
|
|
primum Siculos, dein Corintho arcessiuit colonos, quod ab iis initio
|
|
Syracusae erant conditae. ciuibus ueteribus sua restituit, nouis bello
|
2.1
|
uacuefactas possessiones diuisit, urbium moenia disiecta fanaque de-
|
|
serta refecit, ciuitatibus leges libertatemque reddidit: ex maximo bello
|
|
tantum otium totae insulae conciliauit, ut hic conditor urbium earum,
|
|
non illi qui initio deduxerant, uideretur. arcem Syracusis, quam muni-
|
3.1
|
erat Dionysius ad urbem obsidendam, a fundamentis disiecit, cetera ty-
|
|
rannidis propugnacula demolitus est deditque operam, ut quam minime
|
|
multa uestigia seruitutis manerent. cum tantis esset opibus, ut etiam
|
4.1
|
inuitis imperare posset, tantum autem amorem haberet omnium Sicu-
|
|
lorum, ut nullo recusante regnum obtinere, maluit se diligi quam me-
|
|
tui. itaque, cum primum potuit, imperium deposuit ac priuatus Syra-
|
|
cusis, quod reliquum uitae fuit, uixit. neque uero id imperite fecit:
|
5.1
|
nam quod ceteri reges imperio potuerunt, hic beneuolentia tenuit.
|
|
nullus honos huic defuit, neque postea res ulla Syracusis gesta est
|
|
publice, de qua prius sit decretum quam Timoleontis sententia co-
|
|
gnita. nullius umquam consilium non modo antelatum, sed ne com-
|
6.1
|
paratum quidem est. neque id magis beneuolentia factum est quam
|
|
prudentia.
|
|
Hic cum aetate iam prouectus esset, sine ullo morbo lumina oculo-
|
4.1.1
|
rum amisit. quam calamitatem ita moderate tulit, ut neque eum que-
|
|
rentem quisquam audierit neque eo minus priuatis publicisque rebus
|
|
interfuerit. ueniebat autem in theatrum, cum ibi concilium populi
|
2.1
|
haberetur, propter ualetudinem uectus iumentis iunctis, atque ita de
|
|
uehiculo quae uidebantur dicebat. neque hoc illi quisquam tribuebat
|
|
superbiae: nihil enim umquam neque insolens neque gloriosum ex ore
|
|
eius exiit. qui quidem, cum suas laudes audiret praedicari, numquam
|
3.1
|
aliud dixit quam se in ea re maxime diis agere gratias atque habere,
|
|
quod, cum Siciliam recreare constituissent, tum se potissimum ducem
|
|
esse uoluissent. nihil enim rerum humanarum sine deorum numine
|
4.1
|
geri putabat; itaque suae domi sacellum Automatias constituerat
|
|
idque sanctissime colebat.
|
|
Ad hanc hominis excellentem bonitatem mirabiles accesserant casus.
|
5.1.1
|
nam proelia maxima natali suo die fecit omnia, quo factum est ut
|
|
eius diem natalem festum haberet uniuersa Sicilia. huic quidam La-
|
2.1
|
phystius, homo petulans et ingratus, uadimonium cum uellet impo-
|
|
nere, quod cum illo se lege agere diceret, et complures concurrissent,
|
|
qui procacitatem hominis manibus coercere conarentur, Timoleon
|
|
orauit omnes, ne id facerent. namque id ut Laphystio et cuiuis liceret,
|
5
|
se maximos labores summaque adiisse pericula. hanc enim speciem
|
|
libertatis esse, si omnibus, quod quisque uellet, legibus experiri lice-
|
|
ret. idem, cum quidam Laphystii similis, nomine Demaenetus, in con-
|
3.1
|
tione populi de rebus gestis eius detrahere coepisset ac nonnulla inue-
|
|
heretur in Timoleonta, dixit nunc demum se uoti esse damnatum:
|
|
namque hoc a diis immortalibus semper precatum, ut talem liber-
|
|
tatem restitueret Syracusanis, in qua cuiuis liceret de quo uellet im-
|
5
|
pune dicere.
|
|
Hic cum diem supremum obisset, publice a Syracusanis in gymna-
|
4.1
|
sio, quod Timoleonteum appellatur, tota celebrante Sicilia sepultus
|
|
est.
|
|