HAMILCAR
  Hamilcar, Hannibalis filius, cognomine Barca, Karthaginiensis, Ham.1.1.1
primo Poenico bello, sed temporibus extremis, admodum adulescen-
tulus in Sicilia praeesse coepit exercitui. cum ante eius aduentum et 2.1
mari et terra male res gererentur Karthaginiensium, ipse ubi adfuit,
numquam hosti cessit neque locum nocendi dedit, saepeque e con-
trario occasione data lacessiuit semperque superior discessit. quo facto,
cum paene omnia in Sicilia Poeni amisissent, ille Erycem sic defendit, 5
ut bellum eo loco gestum non uideretur. interim Karthaginienses classe 3.1
apud insulas Aegatis a C. Lutatio, consule Romanorum, superati sta-
tuerunt belli facere finem eamque rem arbitrio permiserunt Hamil-
caris. ille etsi flagrabat bellandi cupiditate, tamen paci seruiundum
putauit, quod patriam exhaustam sumptibus diutius calamitates belli 5
ferre non posse intellegebat, sed ita ut statim mente agitaret, si pau- 4.1
lum modo res essent refectae, bellum renouare Romanosque armis
persequi, donicum aut uirtute uicissent aut uicti manus dedissent.
hoc consilio pacem conciliauit, in quo tanta fuit ferocia, cum Catulus 5.1
negaret bellum compositurum, nisi ille cum suis, qui Erycem tenue-
runt, armis relictis Sicilia decederent, ut succumbente patria ipse per-
iturum se potius dixerit, quam cum tanto flagitio domum rediret: non
enim suae esse uirtutis arma a patria accepta aduersus hostis aduer- 5
sariis tradere. huius pertinaciae cessit Catulus.
  At ille ut Karthaginem uenit, multo aliter ac sperarat rem publicam 2.1.1
se habentem cognouit. namque diuturnitate externi mali tantum ex-
arsit intestinum bellum, ut numquam pari periculo fuerit Karthago
nisi cum deleta est. primo mercennarii milites, qui<bus usi> aduersus 2.1
Romanos fuerant, desciuerunt, quorum numerus erat uiginti milium.
hi totam abalienarunt Africam, ipsam Karthaginem oppugnarunt. qui- 3.1
bus malis adeo sunt Poeni perterriti, ut etiam auxilia ab Romanis
petierint eaque impetrarint. sed extremo, cum prope iam ad despera-
tionem peruenissent, Hamilcarem imperatorem fecerunt. is non solum 4.1
hostis a muris Karthaginis remouit, cum amplius centum milia facta
essent armatorum, sed etiam eo compulit, ut locorum angustiis clausi
plures fame quam ferro interirent. omnia oppida abalienata, in his
Vticam atque Hipponem, ualentissima totius Africae, restituit pa- 5
triae. neque eo fuit contentus, sed etiam finis imperii propagauit, tota 5.1
Africa tantum otium reddidit, ut nullum in ea bellum uideretur mul-
tis annis fuisse.
  Rebus his ex sententia peractis fidenti animo atque infesto Roma- 3.1.1
nis, quo facilius causam bellandi reperiret, effecit ut imperator cum
exercitu in Hispaniam mitteretur, eoque secum duxit filium Hanni-
balem annorum nouem. erat praeterea cum eo adulescens illustris, for- 2.1
mosus, Hasdrubal, quem nonnulli diligi turpius, quam par erat, ab
Hamilcare loquebantur: non enim maledici tanto uiro deesse pot-
erant. quo factum est ut a praefecto morum Hasdrubal cum eo ueta-
retur esse. huic ille filiam suam in matrimonium dedit, quod moribus 5
eorum non poterat interdici socero genero. de hoc ideo mentionem 3.1
fecimus, quod Hamilcare occiso ille exercitui praefuit resque magnas
gessit et princeps largitione uetustos peruertit mores Karthaginien-
sium eiusdemque post mortem Hannibal ab exercitu accepit imperium.
  At Hamilcar, posteaquam mare transiit in Hispaniamque uenit, 4.1.1
magnas res secunda gessit fortuna: maximas bellicosissimasque gentes
subegit, equis, armis, uiris, pecunia totam locupletauit Africam. hic 2.1
cum in Italiam bellum inferre meditaretur, nono anno postquam in
Hispaniam uenerat, in proelio pugnans aduersus Vettones occisus est.
huius perpetuum odium erga Romanos maxime concitasse uidetur 3.1
secundum bellum Poenicum. namque Hannibal, filius eius, assiduis
patris obtestationibus eo est perductus, ut interire quam Romanos non
experiri mallet.