CONON
  Conon Atheniensis Peloponnesio bello accessit ad rem publicam, Con.1.1.1
in eoque eius opera magni fuit. nam et praetor pedestribus exerciti-
bus praefuit et praefectus classis <res> magnas mari gessit. quas ob
causas praecipuus ei honos habitus est. namque omnibus unus insulis
praefuit, in qua potestate Pheras cepit, coloniam Lacedaemoniorum. 5
fuit etiam extremo Peloponnesio bello praetor, cum apud Aegos flu- 2.1
men copiae Atheniensium a Lysandro sunt deuictae. sed tum afuit,
eoque peius res administrata est: nam et prudens rei militaris et dili-
gens erat imperator. itaque nemini erat iis temporibus dubium, si 3.1
affuisset, illam Atheniensis calamitatem accepturos non fuisse.
  Rebus autem afflictis, cum patriam obsideri audisset, non quaesiuit, 2.1.1
ubi ipse tuto uiueret, sed unde praesidio posset esse ciuibus suis. itaque
contulit se ad Pharnabazum, satrapem Ioniae et Lydiae eundemque
generum regis et propinquum: apud quem ut multum gratia ualeret,
multo labore multisque effecit periculis. nam cum Lacedaemonii Athe- 2.1
niensibus deuictis in societate non manerent, quam cum Artaxerxe
fecerant, Agesilaumque bellatum misissent in Asiam, maxime impulsi
a Tissapherne, qui ex intimis regis ab amicitia eius defecerat et cum
Lacedaemoniis coierat societatem, hunc aduersus Pharnabazus habi- 5
tus est imperator, re quidem uera exercitui praefuit Conon eiusque
omnia arbitrio gesta sunt. hic multum ducem summum Agesilaum 3.1
impediuit saepeque eius consiliis obstitit, neque uero non fuit aper-
tum, si ille non fuisset, Agesilaum Asiam Tauro tenus regi fuisse erep-
turum. qui posteaquam domum a suis ciuibus reuocatus est, quod Boe- 4.1
otii et Athenienses Lacedaemoniis bellum indixerant, Conon nihilo
setius apud praefectos regis uersabatur iisque omnibus magno erat usui.
  Defecerat a rege Tissaphernes, neque id tam Artaxerxi quam ceteris 3.1.1
erat apertum: multis enim magnisque meritis apud regem, etiam cum
in officio non maneret, ualebat. neque id erat mirandum, si non facile
ad credendum adducebatur, reminiscens eius se opera Cyrum fratrem
superasse. huius accusandi gratia Conon a Pharnabazo ad regem mis- 2.1
sus posteaquam uenit, primum ex more Persarum ad chiliarchum, qui
secundum gradum imperii tenebat, Tithraustem accessit seque osten-
dit cum rege colloqui uelle. huic ille 'nulla' inquit 'mora est, sed tu 3.1
delibera, utrum colloqui malis an per litteras agere quae cogitas.
necesse est enim, si in conspectum ueneris, uenerari te regem (quod
προσκύνησιν illi uocant). nemo enim sine hoc admittitur. hoc si tibi
grave est, per me nihilo setius editis mandatis conficies quod studes.' 5
tum Conon 'mihi uero' inquit 'non est graue quemuis honorem habere 4.1
regi, sed uereor ne ciuitati meae sit opprobrio, si, cum ex ea sim pro-
fectus, quae ceteris gentibus imperare consuerit, potius barbarorum
quam illius more fungar.' itaque huic quae uolebat scripta tradidit.
  Quibus cognitis rex tantum auctoritate eius motus est, ut et Tissa- 4.1.1
phernem hostem iudicarit et Lacedaemonios bello persequi iusserit
et ei permiserit quem uellet eligere ad dispensandam pecuniam. id
arbitrium Conon negauit sui esse consilii, sed ipsius, qui optime suos
nosse deberet, sed se suadere Pharnabazo id negotii daret. hinc magnis 2.1
muneribus donatus ad mare est missus, ut Cypriis et Phoenicibus
ceterisque maritimis ciuitatibus nauis longas imperaret classemque,
qua proxima aestate mare tueri posset, compararet, dato adiutore
Pharnabazo, sicut ipse uoluerat. id ut Lacedaemoniis est nuntiatum, 3.1
non sine cura rem administrant, quod maius bellum imminere arbi-
trabantur, quam si cum barbaro solum contenderent. nam ducem
fortem, prudentem regis opibus praefuturum ac secum dimicaturum
uidebant, quem neque consilio neque copiis superare possent. hac 4.1
mente magnam contrahunt classem: proficiscuntur Pisandro duce.
hos Conon apud Cnidum adortus magno proelio fugat, multas nauis
capit, complures deprimit. qua uictoria non solum Athenae, sed etiam
cuncta Graecia, quae sub Lacedaemoniorum fuerat imperio, liberata 5
est. Conon cum parte nauium in patriam uenit, muros dirutos a Ly- 5.1
sandro utrosque, et Piraei et Athenarum, reficiendos curat pecuniae-
que quinquaginta talenta, quae a Pharnabazo acceperat, ciuibus suis
donat.
  Accidit huic, quod ceteris mortalibus, ut inconsideratior in secunda 5.1.1
quam in aduersa esset fortuna. nam classe Peloponnesiorum deuicta,
cum ultum se iniurias patriae putaret, plura concupiuit quam efficere
potuit. neque tamen ea non pia et probanda fuerunt, quod potius 2.1
patriae opes augeri quam regis maluit. nam cum magnam auctori-
tatem sibi pugna illa nauali, quam apud Cnidum fecerat, constituis-
set non solum inter barbaros, sed etiam omnes Graeciae ciuitates, clam
dare operam coepit, ut Ioniam et Aeoliam restitueret Atheniensibus. 5
id cum minus diligenter esset celatum, Tiribazus, qui Sardibus prae- 3.1
erat, Cononem euocauit, simulans ad regem eum se mittere uelle
magna de re. huius nuntio parens cum uenisset, in uincla coniectus
est, in quibus aliquamdiu fuit. inde nonnulli eum ad regem abductum 4.1
ibique eum periisse scriptum reliquerunt. contra ea Dinon historicus,
cui nos plurimum de Persicis rebus credimus, effugisse scripsit: illud
addubitat, utrum Tiribazo sciente an imprudente sit factum.