Igitur de Catilinae coniuratione quam verissume 4.3.1
potero paucis absolvam; nam id facinus in primis ego 4.1
memorabile existumo sceleris atque periculi novitate.
de quoius hominis moribus pauca prius explananda 5.1
sunt, quam initium narrandi faciam.
  L. Catilina, nobili genere natus, fuit magna vi et 5.1.1
animi et corporis, sed ingenio malo pravoque. huic ab 2.1
adulescentia bella intestina caedes rapinae discordia
civilis grata fuere, ibique iuventutem suam exercuit.
corpus patiens inediae algoris vigiliae, supra quam 3.1
quoiquam credibile est. animus audax subdolus varius, 4.1
quoius rei lubet simulator ac dissimulator, alieni ad-
petens, sui profusus, ardens in cupiditatibus; satis elo-
quentiae, sapientiae parum. vastus animus inmoderata 5.1
incredibilia nimis alta semper cupiebat. hunc post do- 6.1
minationem L. Sullae lubido maxuma invaserat rei
publicae capiundae; neque id quibus modis adseque-
retur, dum sibi regnum pararet, quicquam pensi habe-
bat. agitabatur magis magisque in dies animus ferox 7.1
inopia rei familiaris et conscientia scelerum, quae utra-
que iis artibus auxerat, quas supra memoravi. incita- 8.1
bant praeterea conrupti civitatis mores, quos pessuma
ac divorsa inter se mala, luxuria atque avaritia, vexa-
bant.