Postquam Caesar dicundi finem fecit, ceteri verbo
|
52.1.1
|
alius alii varie adsentiebantur. at M. Porcius Cato roga-
|
|
tus sententiam huiusce modi orationem habuit:
|
|
'Longe alia mihi mens est, patres conscripti, quom res
|
2.1
|
atque pericula nostra considero, et quom sententias non-
|
|
nullorum ipse mecum reputo. illi mihi disseruisse viden-
|
3.1
|
tur de poena eorum, qui patriae, parentibus, aris atque
|
|
focis suis bellum paravere; res autem monet cavere ab
|
|
illis magis quam quid in illos statuamus consultare. nam
|
4.1
|
cetera maleficia tum persequare, ubi facta sunt; hoc nisi
|
|
provideris ne adcidat, ubi evenit, frustra iudicia in-
|
|
plores: capta urbe nihil fit reliqui victis. sed, per deos
|
5.1
|
inmortalis, vos ego appello, qui semper domos, villas,
|
|
signa, tabulas vostras pluris quam rem publicam fecistis:
|
|
si ista, quoiuscumque modi sunt quae amplexamini, re-
|
|
tinere, si voluptatibus vostris otium praebere voltis,
|
5
|
expergiscimini aliquando et capessite rem publicam. non
|
6.1
|
agitur de vectigalibus neque de sociorum iniuriis: liber-
|
|
tas et anima nostra in dubio est.
|
|
Saepenumero, patres conscripti, multa verba in hoc
|
7.1
|
ordine feci, saepe de luxuria atque avaritia nostrorum
|
|
civium questus sum, multosque mortalis ea causa ad-
|
|
vorsos habeo. qui mihi atque animo meo nullius umquam
|
8.1
|
delicti gratiam fecissem, haut facile alterius lubidini
|
|
male facta condonabam. sed ea tametsi vos parvi pende-
|
9.1
|
batis, tamen res publica firma erat, opulentia neglegen-
|
|
tiam tolerabat. nunc vero non id agitur, bonisne an
|
10.1
|
malis moribus vivamus, neque quantum aut quam magni-
|
|
ficum imperium populi Romani sit, sed haec, quoiuscum-
|
|
que modi videntur, nostra an nobiscum una hostium fu-
|
|
tura sint. hic mihi quisquam mansuetudinem et misericor-
|
11.1
|
diam nominat. iam pridem equidem nos vera vocabula
|
|
rerum amisimus: quia bona aliena largiri liberalitas,
|
|
malarum rerum audacia fortitudo vocatur, eo res publica
|
|
in extremo sita est. sint sane, quoniam ita se mores ha-
|
12.1
|
bent, liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in
|
|
furibus aerari: ne illi sanguinem nostrum largiantur et,
|
|
dum paucis sceleratis parcunt, bonos omnis perditum eant.
|
|