Postquam divitiae honori esse coepere et eas gloria 12.1.1
imperium potentia sequebatur, hebescere virtus, pau-
pertas probro haberi, innocentia pro malevolentia duci
coepit. igitur ex divitiis iuventutem luxuria atque ava- 2.1
ritia cum superbia invasere: rapere consumere, sua
parvi pendere, aliena cupere, pudorem pudicitiam,
divina atque humana promiscua, nihil pensi neque
moderati habere. operae pretium est, quom domos atque 3.1
villas cognoveris in urbium modum exaedificatas,
visere templa deorum, quae nostri maiores, religio-
sissumi mortales, fecere. verum illi delubra deorum 4.1
pietate, domos suas gloria decorabant, neque victis quic-
quam praeter iniuriae licentiam eripiebant. at hi contra, 5.1
ignavissumi homines, per summum scelus omnia ea
sociis adimere, quae fortissumi viri victores reliquerant:
proinde quasi iniuriam facere, id demum esset imperio
uti. nam quid ea memorem, quae nisi iis qui videre 13.1.1
nemini credibilia sunt, a privatis compluribus subvorsos
montis, maria constrata esse? quibus mihi videntur ludi- 2.1
brio fuisse divitiae: quippe quas honeste habere licebat,
abuti per turpitudinem properabant. sed lubido stupri ga- 3.1
neae ceterique cultus non minor incesserat: viri mulie-
bria pati, mulieres pudicitiam in propatulo habere;
vescendi causa terra marique omnia exquirere; dormire
prius quam somni cupido esset; non famem aut sitim, 5
neque frigus neque lassitudinem opperiri, sed ea omnia
luxu antecapere. haec iuventutem, ubi familiares opes 4.1
defecerant, ad facinora incendebant: animus inbutus 5.1
malis artibus haud facile lubidinibus carebat; eo pro-
fusius omnibus modis quaestui atque sumptui deditus
erat.