Sed ubi ea Romae conperta sunt, metus atque maeror 39.1.1
civitatem invasere: pars dolere pro gloria imperi, pars
insolita rerum bellicarum timere libertati; Aulo omnes
infesti, ac maxume qui bello saepe praeclari fuerant,
quod armatus dedecore potius quam manu salutem 5
quaesiverat. ob ea consul Albinus ex delicto fratris in- 2.1
vidiam ac deinde periculum timens senatum de foedere
consulebat, et tamen interim exercitui supplementum
scribere, ab sociis et nomine Latino auxilia arcessere,
denique omnibus modis festinare. senatus ita, uti par 3.1
fuerat, decernit suo atque populi iniussu nullum po-
tuisse foedus fieri. consul inpeditus a tribunis plebis, ne 4.1
quas paraverat copias secum portaret, paucis diebus in
Africam proficiscitur; nam omnis exercitus, uti convene-
rat, Numidia deductus in provincia hiemabat. postquam 5.1
eo venit, quamquam persequi Iugurtham et mederi fra-
ternae invidiae animo ardebat, cognitis militibus, quos
praeter fugam soluto imperio licentia atque lascivia con-
ruperat, ex copia rerum statuit sibi nihil agitandum. 5
  Interim Romae C. Mamilius Limetanus tribunus ple- 40.1.1
bis rogationem ad populum promulgat, uti quaereretur
in eos, quorum consilio Iugurtha senati decreta negle-
gisset, quique ab eo in legationibus aut imperiis pecu-
nias accepissent, qui elephantos quique perfugas tradi- 5
dissent, item qui de pace aut bello cum hostibus
pactiones fecissent. huic rogationi partim conscii sibi, 2.1
alii ex partium invidia pericula metuentes, quoniam
aperte resistere non poterant, quin illa et alia talia pla-
cere sibi faterentur, occulte per amicos ac maxume per
homines nominis Latini et socios Italicos inpedimenta 5
parabant. sed plebes incredibile memoratu est quam in- 3.1
tenta fuerit quantaque vi rogationem iusserit, magis
odio nobilitatis, quoi mala illa parabantur, quam cura
rei publicae: tanta lubido in partibus erat. igitur ceteris 4.1
metu perculsis M. Scaurus, quem legatum Bestiae fuisse
supra docuimus, inter laetitiam plebis et suorum fugam,
trepida etiam tum civitate, quom ex Mamilia rogatione
tres quaesitores rogarentur, effecerat, uti ipse in eo nu- 5
mero crearetur. sed quaestio exercita aspere violenter- 5.1
que ex rumore et lubidine plebis: uti saepe nobilitatem,
sic ea tempestate plebem ex secundis rebus insolentia
ceperat.