| Interea Bomilcar, quem elephantis et parti copiarum | 52.5.1 |
| pedestrium praefectum ab Iugurtha supra diximus, ubi | |
| eum Rutilius praetergressus est, paulatim suos in aequom | |
| locum deducit ac, dum legatus ad flumen, quo prae- | |
| missus erat, festinans pergit, quietus, uti res postulabat, | 5 |
| aciem exornat neque remittit, quid ubique hostis ageret, | |
| explorare. postquam Rutilium consedisse iam et animo | 6.1 |
| vacuom accepit, simulque ex Iugurthae proelio clamo- | |
| rem augeri, veritus, ne legatus cognita re laborantibus | |
| suis auxilio foret, aciem, quam diffidens virtuti militum | |
| arte statuerat, quo hostium itineri officeret, latius porri- | 5 |
| git eoque modo ad Rutili castra procedit. Romani ex | 53.1.1 |
| inproviso pulveris vim magnam animadvortunt; nam | |
| prospectum ager arbustis consitus prohibebat. et primo | |
| rati humum aridam vento agitari, post ubi aequabilem | |
| manere et, sicuti acies movebatur, magis magisque ad- | 5 |
| propinquare vident, cognita re properantes arma capi- | |
| unt ac pro castris, sicuti imperabatur, consistunt. deinde | 2.1 |
| ubi propius ventum est, utrimque magno clamore con- | |
| curritur. Numidae tantummodo remorati, dum in ele- | 3.1 |
| phantis auxilium putant, postquam eos inpeditos ramis | |
| arborum atque ita disiectos circumveniri vident, fugam | |
| faciunt, ac plerique abiectis armis collis aut noctis, quae | |
| iam aderat, auxilio integri abeunt. elephanti quattuor | 4.1 |
| capti, relicui omnes numero quadraginta interfecti. at | 5.1 |
| Romani, quamquam itinere atque opere castrorum et | |
| proelio fessi lassique erant, tamen, quod Metellus am- | |
| plius opinione morabatur, instructi intentique obviam | |
| procedunt; nam dolus Numidarum nihil languidi neque | 6.1 |
| remissi patiebatur. ac primo obscura nocte, postquam | 7.1 |
| haud procul inter se erant, strepitu velut hostes adven- | |
| tare, alteri apud alteros formidinem simul et tumultum | |
| facere; et paene inprudentia admissum facinus misera- | |
| bile, ni utrimque praemissi equites rem exploravissent. | 5 |
| igitur pro metu repente gaudium mutatur: milites alius | 8.1 |
| alium laeti appellant, acta edocent atque audiunt, sua | |
| quisque fortia facta ad caelum fert. quippe res huma- | |
| nae ita sese habent: in victoria vel ignavis gloriari licet, | |
| advorsae res etiam bonos detrectant. | 5 |