Ea tempestate in exercitu nostro fuere conplures novi 8.1.1
atque nobiles, quibus divitiae bono honestoque potiores
erant, factiosi domi, potentes apud socios, clari magis
quam honesti, qui Iugurthae non mediocrem animum
pollicitando adcendebant, si Micipsa rex occidisset, fore 5
uti solus imperi Numidiae potiretur: in ipso maxumam
virtutem, Romae omnia venalia esse. sed postquam Nu- 2.1
mantia deleta P. Scipio dimittere auxilia et ipse revorti
domum decrevit, donatum atque laudatum magnifice pro
contione Iugurtham in praetorium abduxit ibique secreto
monuit, ut potius publice quam privatim amicitiam 5
populi Romani coleret neu quibus largiri insuesceret:
periculose a paucis emi quod multorum esset. si perma-
nere vellet in suis artibus, ultro illi et gloriam et regnum
venturum; sin properantius pergeret, suamet ipsum pe-
cunia praecipitem casurum. sic locutus cum litteris eum, 9.1.1
quas Micipsae redderet, dimisit. earum sententia haec
erat:
  'Iugurthae tui in bello Numantino longe maxuma virtus 2.1
fuit, quam rem tibi certo scio gaudio esse. nobis ob me-
rita sua carus est; ut idem senatui et populo Romano sit,
summa ope nitemur. tibi quidem pro nostra amicitia gra-
tulor. habes virum dignum te atque avo suo Masinissa.' 5
  Igitur rex, ubi ea quae fama acceperat ex litteris im- 3.1
peratoris ita esse cognovit, quom virtute tum gratia viri
permotus flexit animum suom et Iugurtham beneficiis
vincere adgressus est statimque eum adoptavit et testa-
mento pariter cum filiis heredem instituit. 5