'Patres conscripti, Micipsa pater meus moriens mihi 14.1.1
praecepit, uti regni Numidiae tantummodo procuratio-
nem existumarem meam, ceterum ius et imperium eius
penes vos esse; simul eniterer domi militiaeque quam
maxumo usui esse populo Romano; vos mihi cognatorum, 5
vos adfinium loco ducerem: si ea fecissem, in vostra
amicitia exercitum divitias munimenta regni me habitu-
rum. quae quom praecepta parentis mei agitarem, Iu- 2.1
gurtha, homo omnium quos terra sustinet sceleratis-
sumus, contempto imperio vostro Masinissae me nepotem
et iam ab stirpe socium atque amicum populi Romani
regno fortunisque omnibus expulit. 5
  Atque ego, patres conscripti, quoniam eo miseriarum 3.1
venturus eram, vellem potius ob mea quam ob maiorum
meorum beneficia posse me a vobis auxilium petere, ac
maxume deberi mihi beneficia a populo Romano, quibus
non egerem, secundum ea, si desideranda erant, uti de- 5
bitis uterer, sed quoniam parum tuta per se ipsa probitas 4.1
est neque mihi in manu fuit, Iugurtha qualis foret, ad
vos confugi, patres conscripti, quibus, quod mihi miser-
rumum est, cogor prius oneri quam usui esse. ceteri 5.1
reges aut bello victi in amicitiam a vobis recepti sunt aut
in suis dubiis rebus societatem vostram adpetiverunt;
familia nostra cum populo Romano bello Carthaginiensi
amicitiam instituit, quo tempore magis fides eius quam 5
fortuna petunda erat. quorum progeniem vos, patres 6.1
conscripti, nolite pati me nepotem Masinissae frustra a
vobis auxilium petere.