| In duas partes ego civitatem divisam arbitror, sic- | 2.5.1.1 |
| ut a maioribus accepi, in patres et plebem. antea in pa- | |
| tribus summa auctoritas erat, vis multo maxuma in | |
| plebe. itaque saepius in civitate secessio fuit semper- | 2.1 |
| que nobilitatis opes deminutae sunt et ius populi am- | |
| plificatum. sed plebs eo libere agitabat, quia nullius | 3.1 |
| potentia super leges erat neque divitiis aut superbia | |
| sed bona fama factisque fortibus nobilis ignobilem | |
| anteibat: humillimus quisque in arvis aut in militia | |
| nullius honestae rei egens satis sibi satisque patriae | 5 |
| erat. sed ubi eos paulatim expulsos agris inertia atque | 4.1 |
| inopia incertas domos habere subegit, coepere alienas | |
| opes petere, libertatem suam cum re publica venalem | |
| habere. ita paulatim populus, qui dominus erat, cunc- | 5.1 |
| tis gentibus imperitabat, dilapsus est et pro communi | |
| imperio privatim sibi quisque servitutem peperit. haec | 6.1 |
| igitur multitudo primum malis moribus inbuta, deinde | |
| in artis vitasque varias dispalata, nullo modo inter se | |
| congruens, parum mihi quidem idonea videtur ad ca- | |
| pessendam rem publicam. ceterum additis novis civi- | 7.1 |
| bus magna me spes tenet fore ut omnes expergiscantur | |
| ad libertatem: quippe cum illis libertatis retinendae, | |
| tum his servitutis amittendae cura orietur. hos ego | 8.1 |
| censeo permixtos cum veteribus novos in coloniis con- | |
| stituas: ita et res militaris opulentior erit et plebs | |
| bonis negotiis impedita malum publicum facere desinet. |