| LIBER SECVNDVS | |
| I | |
| Quisquis adest, faveat: fruges lustramus et agros, | 2.1.1 |
| Ritus ut a prisco traditus extat avo. | |
| Bacche, veni, dulcisque tuis e cornibus uva | |
| Pendeat, et spicis tempora cinge, Ceres. | |
| Luce sacra requiescat humus, requiescat arator, | 5 |
| Et grave suspenso vomere cesset opus. | |
| Solvite vincla iugis: nunc ad praesepia debent | |
| Plena coronato stare boves capite. | |
| Omnia sint operata deo: non audeat ulla | |
| Lanificam pensis inposuisse manum. | 10 |
| Vos quoque abesse procul iubeo, discedat ab aris, | |
| Cui tulit hesterna gaudia nocte Venus. | |
| Casta placent superis: pura cum veste venite | |
| Et manibus puris sumite fontis aquam. | |
| Cernite, fulgentes ut eat sacer agnus ad aras | 15 |
| Vinctaque post olea candida turba comas. | |
| Di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes: | |
| Vos mala de nostris pellite limitibus, | |
| Neu seges eludat messem fallacibus herbis, | |
| Neu timeat celeres tardior agna lupos. | 20 |
| Tunc nitidus plenis confisus rusticus agris | |
| Ingeret ardenti grandia ligna foco, | |
| Turbaque vernarum, saturi bona signa coloni, | |
| Ludet et ex virgis exstruet ante casas. | |
| Eventura precor: viden ut felicibus extis | 25 |
| Significet placidos nuntia fibra deos? | |
| Nunc mihi fumosos veteris proferte Falernos | |
| Consulis et Chio solvite vincla cado. | |
| Vina diem celebrent: non festa luce madere | |
| Est rubor, errantes et male ferre pedes. | 30 |
| Sed 'bene Messallam' sua quisque ad pocula dicat, | |
| Nomen et absentis singula verba sonent. | |
| Gentis Aquitanae celeber Messalla triumpho | |
| Et magna intonsis gloria victor avis, | |
| Huc ades adspiraque mihi, dum carmine nostro | 35 |
| Redditur agricolis gratia caelitibus. | |
| Rura cano rurisque deos. his vita magistris | |
| Desuevit querna pellere glande famem; | |
| Illi conpositis primum docuere tigillis | |
| Exiguam viridi fronde operire domum, | 40 |
| Illi etiam tauros primi docuisse feruntur | |
| Servitium et plaustro subposuisse rotam. | |
| Tum victus abiere feri, tum consita pomus, | |
| Tum bibit inriguas fertilis hortus aquas, | |
| Aurea tum pressos pedibus dedit uva liquores, | 45 |
| Mixtaque securo est sobria lympha mero. | |
| Rura ferunt messes, calidi cum sideris aestu | |
| Deponit flavas annua terra comas. | |
| Rure levis verno flores apis ingerit alveo, | |
| Conpleat ut dulci sedula melle favos. | 50 |
| Agricola adsiduo primum satiatus aratro | |
| Cantavit certo rustica verba pede | |
| Et satur arenti primum est modulatus avena | |
| Carmen, ut ornatos diceret ante deos; | |
| Agricola et minio subfusus, Bacche, rubenti | 55 |
| Primus inexperta duxit ab arte choros. | |
| Huic datus a pleno, memorabile munus, ovili | |
| Dux pecoris hircus: duxerat hircus oves. | |
| Rure puer verno primum de flore coronam | |
| Fecit et antiquis inposuit Laribus. | 60 |
| Rure etiam teneris curam exhibitura puellis | |
| Molle gerit tergo lucida vellus ovis. | |
| Hinc et femineus labor est, hinc pensa colusque, | |
| Fusus et adposito pollice versat opus, | |
| Atque aliqua adsidue textrix operata Minervam | 65 |
| Cantat, et adplauso tela sonat latere. | |
| Ipse quoque inter agros interque armenta Cupido | |
| Natus et indomitas dicitur inter equas. | |
| Illic indocto primum se exercuit arcu: | |
| Ei mihi, quam doctas nunc habet ille manus! | 70 |
| Nec pecudes, velut ante, petit: fixisse puellas | |
| Gestit et audaces perdomuisse viros. | |
| Hic iuveni detraxit opes, hic dicere iussit | |
| Limen ad iratae verba pudenda senem; | |
| Hoc duce custodes furtim transgressa iacentes | 75 |
| Ad iuvenem tenebris sola puella venit | |
| Et pedibus praetemptat iter suspensa timore, | |
| Explorat caecas cui manus ante vias. | |
| A miseri; quos hic graviter deus urget, at ille | |
| Felix, cui placidus leniter adflat Amor. | 80 |
| Sancte, veni dapibus festis, sed pone sagittas | |
| Et procul ardentes hinc precor abde faces. | |
| Vos celebrem cantate deum pecorique vocate | |
| Voce: palam pecori, clam sibi quisque vocet, | |
| Aut etiam sibi quisque palam: nam turba iocosa | 85 |
| Obstrepit et Phrygio tibia curva sono. | |
| Ludite: iam Nox iungit equos, currumque sequuntur | |
| Matris lascivo sidera fulva choro, | |
| Postque venit tacitus furvis circumdatus alis | |
| Somnus et incerto Somnia nigra pede. | 90 |