| IV LYGDAMI | |
| Di meliora ferant, nec sint mihi somnia vera, | 3.4.1 |
| Quae tulit hesterna pessima nocte quies. | |
| Ite procul, vani, falsumque avertite visum: | |
| Desinite in nobis quaerere velle fidem. | |
| Divi vera monent, venturae nuntia sortis | 5 |
| Vera monent Tuscis exta probata viris; | |
| Somnia fallaci ludunt temeraria nocte | |
| Et pavidas mentes falsa timere iubent. | |
| Et natum in curas hominum genus omina noctis | |
| Farre pio placant et saliente sale. | 10 |
| Et tamen, utcumque est, sive illi vera moneri, | |
| Mendaci somno credere sive volent, | |
| Efficiat vanos noctis Lucina timores | |
| Et frustra inmeritum pertimuisse velit, | |
| Si mea nec turpi mens est obnoxia facto | 15 |
| Nec laesit magnos inpia lingua deos. | |
| Iam Nox aetherium nigris emensa quadrigis | |
| Mundum caeruleo laverat amne rotas, | |
| Nec me sopierat menti deus utilis aegrae: | |
| Somnus sollicitas deficit ante domos. | 20 |
| Tandem, cum summo Phoebus prospexit ab ortu, | |
| Pressit languentis lumina sera quies. | |
| Hic iuvenis casta redimitus tempora lauro | |
| Est visus nostra ponere sede pedem. | |
| Non illo quicquam formosius ulla priorum | 25 |
| Aetas humanum nec videt illud opus. | |
| Intonsi crines longa cervice fluebant, | |
| Stillabat Syrio myrtea rore coma. | |
| Candor erat, qualem praefert Latonia Luna, | |
| Et color in niveo corpore purpureus, | 30 |
| Ut iuveni primum virgo deducta marito | |
| Inficitur teneras ore rubente genas, | |
| Et cum contexunt amarantis alba puellae | |
| Lilia et autumno candida mala rubent. | |
| Ima videbatur talis inludere palla, | 35 |
| Namque haec in nitido corpore vestis erat. | |
| Artis opus rarae, fulgens testudine et auro | |
| Pendebat laeva garrula parte lyra. | |
| Hanc primum veniens plectro modulatus eburno | |
| Felices cantus ore sonante dedit. | 40 |
| Sed postquam fuerant digiti cum voce locuti, | |
| Edidit haec tristi dulcia verba modo: | |
| 'Salve, cura deum: casto nam rite poetae | |
| Phoebusque et Bacchus Pieridesque favent; | |
| Sed proles Semeles Bacchus doctaeque sorores | 45 |
| Dicere non norunt, quid ferat hora sequens. | |
| At mihi fatorum leges aevique futuri | |
| Eventura pater posse videre dedit. | |
| Quare, ego quae dico non fallax, accipe, vates, | |
| Quodque deus vero Cynthius ore feram. | 50 |
| Tantum cara tibi, quantum nec filia matri, | |
| Quantum nec cupido bella puella viro, | |
| Pro qua sollicitas caelestia numina votis, | |
| Quae tibi securos non sinit ire dies, | |
| Et cum te fusco Somnus velavit amictu, | 55 |
| Vanum nocturnis fallit imaginibus, | |
| Carminibus celebrata tuis formosa Neaera | |
| Alterius mavolt esse puella viri, | |
| Diversasque suas agitat mens inpia curas, | |
| Nec gaudet casta nupta Neaera domo. | 60 |
| A crudele genus nec fidum femina nomen! | |
| A pereat, didicit fallere siqua virum! | |
| Sed flecti poterit—mens est mutabilis illis— | |
| Tu modo cum multa bracchia tende fide. | |
| Saevus Amor docuit validos temptare labores, | 65 |
| Saevus Amor docuit verbera posse pati. | |
| Me quondam Admeti niveas pavisse iuvencas | |
| Non est in vanum fabula ficta iocum. | |
| Tunc ego nec cithara poteram gaudere sonora | |
| Nec similes chordis reddere voce sonos, | 70 |
| Sed perlucenti cantum meditabar avena | |
| Ille ego Latonae filius atque Iovis. | |
| Nescis quid sit amor, iuvenis, si ferre recusas | |
| Inmitem dominam coniugiumque ferum. | |
| Ergo ne dubita blandas adhibere querelas: | 75 |
| Vincuntur molli pectora dura prece. | |
| Quod si vera canunt sacris oracula templis, | |
| Haec illi nostro nomine dicta refer: | |
| Hoc tibi coniugium promittit Delius ipse, | |
| Felix hoc alium desine velle virum.' | 80 |
| Dixit, et ignavus defluxit corpore somnus. | |
| A ego ne possim tanta videre mala! | |
| Nec tibi crediderim votis contraria vota | |
| Nec tantum crimen pectore inesse tuo; | |
| Nam te nec vasti genuerunt aequora ponti | 85 |
| Nec flammam volvens ore Chimaera fero | |
| Nec canis anguinea redimitus terga caterva, | |
| Cui tres sunt linguae tergeminumque caput, | |
| Scyllaque virgineam canibus succincta figuram, | |
| Nec te conceptam saeva leaena tulit, | 90 |
| Barbara nec Scythiae tellus horrendave Syrtis, | |
| Sed culta et duris non habitanda domus | |
| Et longe ante alias omnes mitissima mater | |
| Isque pater, quo non alter amabilior. | |
| Haec deus in melius crudelia somnia vertat | 95 |
| Et iubeat tepidos inrita ferre notos. |