super lectulis origines quas adverti, hae: lectica, quod lege- 5.166.1
bant unde eam facerent stramenta atque herbam, ut etiam nunc fit in
castris; lecticas, ne essent in terra[s], sublimis †in his ponebant; nisi
ab eo quod Graeci antiqui dicebant λέκτρον lectum potius. qui lecti-
cam involvebant, quod fere stramenta erant e segete, segestria ap- 5
pellarunt, ut etiam nunc in castris, nisi si a Graecis: nam στέγαστρον.
ubi lectus mortui fitur, dicebant feretrum nostri, Graeci φέρετρον.
posteaquam transierunt ad culcitas, quod in eas acus aut tomentum 167.1
aliudve quid calcabant, ab inculcando culcita dicta. hoc quicquid
insternebant ab sternendo stragulum appellabant. pulvinar vel a pluri-
bus vel a pollulis declinarunt. quibus operibantur, operimenta, et
pallia opercula dixerunt. in his multa peregrina, ut sagum, reno gallica, 5
gaunac[um]a et amphimallum graeca; contra latinum torale, ante torum,
et torus a torto, quod is in promptu. ab hac similitudine torulus in
mulieris capite ornatus. qua simplici scansione scandebant in lectum 168.1
non altum, scabellum; in altiorem, scamnum. duplicata scansio gradus
dicitur, quod gerit in inferiora superiorem. graeca sunt peristromata
et peripetasmata, sic ali<a> quae item convivii causa ibi multa.
  pecuniae signatae vocabula sunt aeris et argenti haec: as ab 169.1
aere; dupondius ab duobus ponderibus, quod unum pondus assipon-
dium dicebatur; id ideo quod as erat libra pondo[s]. deinde ab numero
reliquum dictum usque ad centussis, ut as [a] singulari numero, ab
tribus assibus tressis et sic proportione usque ad nonussis. in denario 170.1
numero hoc mutat, quod primum est ab decem assibus decussis, se-
cundum ab duobus decussibus vicessis [quod dici sol<it>um a duobus
bicessis]; reliqua conveniunt, quod est ut tricessis proportione usque
ad centussis, quo maius aeris proprium vocabulum non est: nam du- 5
centi<s> et sic proportione quae dicuntur non magis asses quam denarii
aliaeve quae res significantur. aeris minima pars sextula, quod sexta 171.1
pars unciae. semuncia, quod dimidia pars unciae: se valet dimidium,
ut in selibra et semodio. uncia ab uno. sextans ab eo quod sexta
pars assis, ut quadrans quod quarta, et triens quod tertia pars. semis,
quod semi<a>s, id est [ut] dimidium assis, ut supra dictum est. septunx 5
a septem et uncia conclusum. reliqua obscuriora, quod ab deminu- 172.1
tione, et ea quae deminuuntur ita sunt, ut extremas syllabas habeant,
ut deunx dempta uncia [deunx], dextans dempto sextante, dodrans
dempto quadrante, bes, ut olim des, dempto triente. in argento nummi, 173.1
id ab Siculis. denarii, quod [denarii quod] denos aeris valebant;
quinarii, quod quinos; sestertius, quod semis tertius (dupondius enim
et semis antiquus sestertius est) et veteris consuetudinis, ut retro aere
dicerent, ita ut semis tertius, <semis> quartus, semis <quintus> pro- 5
nuntiarent. ab semis tertius <sestertius> dictus. nummi denarii decuma 174.1
libella, quod libram pondo as valebat et erat ex argento parva. sim-
bella, quod libellae dimidium, quod semis assis. terruncius a tribus
unciis, quod libellae ut haec quarta pars, sic quadrans assis.