quod ad singulorum dierum vocabula pertinet dixi. mensium no- 6.33.1
mina fere sunt aperta, si a Martio, ut antiqui constituerunt, numeres:
nam primus a Marte. secundus, ut Fulvius scribit et Iunius,
a Venere, quod ea sit Aphrodite; cuius nomen ego antiquis
litteris quod nusquam inveni, magis puto dictum, quod ver omnia 5
aperit, Aprilem. tertius a maioribus Maius, quartus a iunioribus dic-
tus Iunius. dehinc quintus Quintilis et sic deinceps 34.1
usque ad Decembrem a numero. ad hos qui additi, prior a principe
deo Ianuarius appellatus; posterior, ut idem dicunt scriptores,
ab diis inferis Februarius appellatus, quod tum his paren<te>tur;
ego magis arbitror Februarium a die februato, quod tum februatur 5
populus, id est lupercis nudis lustratur antiquum oppidum Palatinum
gregibus humanis cinctum.
  quod ad temporum vocabula latina attinet, hactenus sit satis 35.1
dictum; nunc quod ad eas res attinet quae in tempore aliquo fieri
animadverterentur, dicam, ut haec sunt: legisti, cur<su>rus, ludens;
de quis duo praedicere volo, quanta sit multitudo eorum et qui sint
obscuriora quam alia. cum verborum declinat[i]uum genera sint 36.1
quattuor, unum quod tempora adsignificat neque habet casus, ut ab
lego leges, lege, alterum quod casus habet neque tempora adsignificat,
ut ab lego lectio et lector, tertium quod habet utrunque et tempora
et casus, ut ab lego legens, lecturus, quartum quod neutrum habet, 5
ut ab lego lecte ac lectissime, horum verborum si primigenia sunt ad
mille, ut Cosconius scribit, ex eorum declinationibus
verborum discrimina quingenta milia esse possunt ideo, quia <a> sin-
gulis verbis primigenii<s> circiter quingentae species declinationibus
fiunt. primigenia dicuntur verba ut lego, scribo, sto, sedeo et cetera, 37.1
quae non sunt ab aliquo verbo, sed suas habent radices. contra verba
declinata sunt, quae ab aliquo oriuntur, ut ab lego legis, legit, legam
et sic [in] indidem hinc permulta. quare si quis primigeniorum ver-
borum origines ostenderit, si ea mille sunt, quingentum milium sim- 5
plicium verborum causas aperuerit una; sin nullius, tamen qui ab his
reliqua orta ostenderit, satis dixerit de originibus verborum, cum unde
nata sint, principia erunt pauca, quae inde nata sint, innumerabilia. a 38.1
quibus iisdem principiis antepositis praeverbiis paucis immanis verbo-
rum accedit numerus, quod praeverbiis <in>mutatis additis atque
commutatis aliud atque aliud fit: ut enim <pro>cessit et recessit, sic
accessit et abscessit; item incessit et excessit, sic successit et decessit, 5
<discessit> et concessit. quod si haec decem sola praeverbia essent,
quoniam ab uno verbo declinationum quingenta discrimina fierent, his
decemplicatis coniuncto praeverbio ex uno quinque milia numero effi-
cerent, ex mille ad quinquagies centum milia discrimina fieri possunt.
Democritus, E<pi>curus, item alii qui infinita principia 39.1
dixerunt, quae unde sint non dicunt, sed cuiusmodi sint, tamen faciunt
magnum: quae ex [h]is constant in mundo, ostendunt. quare si ety-
mologus principia verborum postulet mille, de quibus ratio ab se non
poscatur, et reliqua ostendat, quod non postulat, tamen immanem 5
verborum expediat numerum. de multitudine quoniam quod satis 40.1
esset admonui[t], de obscuritate pauca dicam. verborum quae tem-
pora adsignificant ideo locu[tu]s difficillimus ἔτυμα, quod neque his
fere societas cum graeca lingua, neque vernacula ea quorum in par-
tu[m] memoria adfuerit nostra; e quibus, ut dixi[t], quae 5
poterimus.