quod ad nominat[i]uom similitudines animadvertendas arbitratus 10.30.1
sum satis es<se> tangere, haec sunt. relinquitur de articulis, in qui-
bus quaedam eadem, quaedam alia. de quinque enim generibus duo
prima habent eadem, quod sunt et virilia et muliebria et neutra, et
quod alia sunt ut significent unum, <alia> ut plura, et de casibus 5
quod habent quinos: nam vocandi voce notatus non est. proprium
illud habent, quod partim sunt finita, ut hic haec, partim infinita, ut
quis [et] quae, [et] quorum quod adumbrata et tenuis analogia, in
hoc libro plura dicere <non> necesse est. secundum genus quae verba 31.1
tempora habent neque casus, sed habent personas. eorum declinatuum
species sunt sex: una quae dicitur temporalis, ut legebam gemebam,
lego gemo; altera personarum, ut sero meto, seris metis; tertia rogandi,
ut scribone legone? scribisne legisne? quarta respondendi, ut fingo 5
pingo, fingis pingis; quinta optandi, ut dicerem facerem, dicam faciam;
sexta imperandi, ut cape rape, capito rapito. item sunt declinatuum 32.1
species quattuor quae tempora habent sine personis: in rogando, ut
foditurne seriturne? et fodieturne sereturne? ab respondendi specie
eaedem figurae fiunt extremis syllabis demptis; op<t>andi species, ut
vivatur ametur, viveretur amaretur. imperandi declinatus sintne habe[n]t 5
dubitationem et eorum si[n]tne haec ratio: paretur pugnetur, parari
pugnari. accedunt ad has species a copulis divisionum quadrinis: ab 33.1
infecti et perfecti, emo edo, emi edi; ab semel et s<a>epius, ut scribo
lego, scriptitavi lectitavi; faciendi et patiendi, ut uro ungo, uror ungor;
a singulari et multitudinis, ut laudo culpo, laudamus culpamus. huius
generis verborum cuius species exposui quam late quidque pateat et 5
cuius modi efficiat figuras, in libris qui de formulis verborum erunt
diligentius expedietur. tertii generis, quae declinantur cum tempori- 34.1
bus ac casibus ac vocantur a multis ideo participalia, sunt hoc ge * * *
* * * quemadmodum declinamus, qu<a>erimus casus eius etiam. si is 35.1
qui finxit poeta aliquod vocabulum et ab eo casu<m> ipse aliquem
perperam declinavit, potius eum reprehendimus quam sequimur. igi-
tur ratio quam dico utrubique, et in his verbis quae imponuntur et
in his quae declinantur, neque non etiam tertia illa, quae ex utroque 5
miscetur genere. quarum unaqu<a>eque ratio collata cum altera aut 36.1
similis aut dissimilis, aut s<a>epe verba alia, ratio eadem, et nonnun-
quam ratio alia, verba eadem. quae ratio in amor amori, eadem in
dolor dolori, neque eadem in dolor dolorem, et cum eadem ratio quae
est in amor et [amor et] amoris sit in amores et amorum, tamen ea, 5
quod non in ea qua oportet confertur [a] materia, per se solum efficere
non potest analogias propter disparilitatem vocis figurarum, quod ver-
bum copulatum singulare[m] cum multitudine: ita cum est pro por-
tione, ut eandem habeat rationem, tum denique ea ratio conficit id
quod postulat analogia; de qua deinceps dicam. 10