| In vinetis uva cum erit matura, vindemiam ita | 1.54.1.1 |
| fieri oportet, ut videas, a quo genere uvarum et a quo | |
| loco vineti incipias legere. nam et praecox et mis- | |
| cella, quam vocant nigram, multo ante coquitur, quo | |
| prior legenda, et quae pars arbusti ac vineae magis | 5 |
| aprica, prius debet descendere de vite. in vindemia | 2.1 |
| diligentis uva non solum legitur <sed etiam eligitur: | |
| legitur> ad bibendum, eligitur ad edendum. itaque | |
| lecta defertur in forum vin[i]arium, unde in dolium | |
| inane veniat; electa in secretam corbulam, unde in | 5 |
| ollulas addatur et in dolia plena vinaciorum contru- | |
| datur, alia quae in piscinam in amphoram picatam | |
| descendat, alia quae in ar<e>a<m> in carnarium escendat. | |
| quae calcatae uvae erunt, earum scopi cum folliculis sub- | |
| iciendi sub prelum, ut, siqui<d> reliqui habea<n>t musti, | 10 |
| exprimatur in eundem lacum. cum desiit sub prelo | 3.1 |
| fluere, quidam circumcidunt extrema et rursus pre- | |
| munt et, rursus cum expressum, circumcisicium appel- | |
| lant ac seorsum quod expressum est servant, quod | |
| resipit ferrum. expressi acinorum folliculi in dolia | 5 |
| co[n]iciuntur, eoque aqua additur: ea vocatur lora, quod | |
| lota acina, ac pro vino operariis datur hieme. | |
| De oliveto oleam, quam manu tangere possis e | 55.1.1 |
| terra ac scalis, legere oportet potius quam quatere, | |
| quod ea quae vapulavit macescit nec dat tantum | |
| olei. quae manu stricta, melior ea quae digitis nudis | |
| [laudabilior L], quam illa quae cum digitabulis, duri- | 5 |
| ties enim eorum quod non solum stringit bacam, sed | 2.1 |
| etiam ramos glubit ac relinquit ad gelicidium retectos. | |
| quae manu tangi non poterunt, ita quati debent, ut | |
| harundine potius quam pertica feriantur: gravior enim | |
| plaga medicum quaerit. qui quatiet, ne adversam | 5 |
| caedat. saepe enim ita percussa olea secum defert | 3.1 |
| de ramulo plantam, quo facto fructum amittunt posteri | |
| anni. nec haec non minima causa, quod oliveta di- | |
| cant alternis annis non ferre fructus aut non aeque | |
| magnos. olea ut uva per idem bi[l]vium redit in villam, | 4.1 |
| alia ad cibum [l. edatur], alia ut eliquescat ac non | |
| solum corpus intus unguat sed etiam extrinsecus. ita- | |
| que dominum et balneas et gyminasium sequitur. | |
| haec, de qua fit oleum, congeri solet acervatim <in> | 5.1 |
| dies singulos in tabulata, ut ibi mediocriter fracescat | |
| ac primus quisque acervos demittatur per serias ac | |
| vasa olearia ad trapetas, quae res molae oleariae ex | |
| duro et aspero lapide. olea lecta si nimium diu fuit | 6.1 |
| in acervis, caldore fracescit et oleum foetidum fit. | |
| itaque si nequeas mature conficere, in acervis iactando | |
| ventilare oportet. ex olea fructus duplex, oleum, quod | 7.1 |
| omnibus notum, et amurca, cuius utilitatem quod | |
| ignorant plerique, licet videre e torculis oleariis fluere | |
| in agros ac non solum denigrare terram, sed multi- | |
| tudine facere sterilem; cum is umor modicus cum ad | 5 |
| multas res tum ad agri culturam pertineat vehementer, | |
| quod circum arborum radices infundi solet, maxime | |
| ad oleam, et ubicumque in agro herba nocet. |