In pastu locus huic pecori aptus uliginosus, quod 2.4.5.6
delectatur non solum aqua sed etiam luto. itaque
ob eam rem aiunt lupos, cum sint nancti sues, trahere
usque ad aquam, quod dentes fervorem carnis ferre
nequeant. hoc pecus alitur maxime glande, deinde 6.1
faba et hordeo et cetero frumento, [quod]quae res non
modo pinguitudinem efficiunt, sed etiam carnis iucundum
saporem. pastum ex[s]igunt aestate mane et, antequam
aestus incipiat, subigunt in umbrosum locum, maxime 5
ubi aqua sit: post meridiem rursus lenito fervore pas-
cunt. hiberno tempore non prius exigunt pastum,
quam pruina evanuit ac conliquefacta est glacies. ad 7.1
feturam verres duobus mensibus ante secernendi. op-
timum ad admissuram tempus a favonio ad aequi-
noctium vernum: ita enim contingit ut aestate pariat.
quattuor enim menses est praegnas et tunc parit, cum 5
pabulo [h]abundat terra. neque minores admittendae
quam anniculae; melius viginti menses expectare, ut
bimae pariant. cum coeperunt, id facere dicuntur
usque ad septimum annum recte. admissuras cum 8.1
faciunt, [et] prodigunt in lutosos limites ac lustra, ut
volutentur in luto, quae enim illorum requies, ut
lavatio hominis. cum omnes conceperunt, rursus se-
grega<n>t verres. verris octo mensum incipit salire, 5
permanet [et] ut id recte facere possit ad trimum,
deinde it retro, quaad pervenit ad lanium. hic enim
conciliator suillae carnis datus populo.
  Sus graece dicitur ὗς, olim θῦς dictus ab illo 9.1
verbo quod dicunt θύειν, quod est immolare. ab suillo
enim genere pecore immolandi initium primum sump-
tum videtur, cuius vestigia, quod initiis Cer<er>is porci
immolantur, et quod initiis pacis, foedus cum feritur, 5
porcus occiditur, et quod nuptiarum initio antiqui
reges ac sublimes viri in Etruria in coniunctione
nuptiali nova nupta et novus maritus primum porcum
immolant. prisci quoque Latini, etiam Graeci in Italia 10.1
idem factitasse videntur. nam et nostrae mulieres,
maxime nutrices, naturam qua[m] feminae sunt in vir-
ginibus appellant porcum, et graecae choeron, signi-
ficantes esse dignum insigne nuptiarum. suillum pecus 5
donatum ab natura dicunt [iis] ad epulandum. itaque
iis animam datam esse proinde ac salem, quae ser-
varet carnem. e quis succidias Galli optimas et ma-
ximas facere consuerunt. optimarum signum, quod
etiam nunc quotannis e Gallia adportantur Romam per- 10
nae Comacinae et Cavarae et petas[i]ones. de magnitudine 11.1
gallicarum succidiarum Cato scribit his verbis:
'in Italia Insubres terna atque quaterna milia †aulia
succidia uere sus usque adeo pinguitudine crescere
solet, ut se ipsa stans sustinere non possit neque pro- 5
gredi usquam. itaque eas siquis quo traicere vol[e]t,
in pla<u>strum inponit.' in Hispania ulteriore in Lusi-
tania [ulteriore] sus cum esset occisus, Atilius Hi-
spaniensis, minime mendax et multarum rerum peritus
in doctrina, dicebat L. Volumnio senatori missam esse 10
offulam cum duabus costis, quae penderet tres et
viginti pondo, eiusque suis a cute ad os pedem et
tres digitos fuisse. Cui ego, Non minus res admiranda 12.1
cum mi esset dicta in Arcadia, scio me isse specta-
tum suem, quae prae pinguitudine carnis non modo
surgere non posset, sed etiam ut in eius corpore sorex
exesa carne nidum fecisset et peperisset mures. hoc 5
etiam in †vineta factum accepi.