Equinum pecus pascendum in pratis potissimum 2.7.7.1
herba, in stabulis ac praesepibus arido faeno; cum
pepererunt, hordeo adiecto, bis die data aqua. horum
feturae initium admissionis facere oportet ab aequi-
noctio verno ad solstitium, ut partus idoneo tempore 5
fiat: duodecimo enim mense die decimo aiunt nasci.
quae post tempus nascuntur, fere vitiosa atque inu-
tilia existunt. admittere oportet, cum tempus anni 8.1
venerit, bis die, mane et vespere, per origam: sic
appellatur quiqui admittit. eo enim adiutante, equa
alligata, celerius admittuntur, neque equi frustra cupi-
ditate inpulsi semen eiciunt. quaad satis sit admitti, 5
ipsae significant, quod se defendunt. si fastidium
saliendi est, scillae medium conterunt cum aqua ad
mellis crassitudinem: tum ea re naturam equae, cum
menses ferunt, tangunt; contra ab locis equae nares
equi tangunt. tametsi incredibile, quod usu venit, memo- 9.1
riae mandandum. [cum] equus matrem salire cum ad-
duci non posset, <cum> eum capite obvoluto auriga ad-
duxisset et coegisset matrem inire, cum descendenti
dempsisset ab oculis, et ille impetum fecit in eum 5
ac mordicus interfecit. cum conceperunt equae, viden- 10.1
dum ne aut laborent plusculum aut ne frigidis locis
sint, quod algor maxime praegnatibus obest. itaque
in stabulis et umore prohibere oportet <h>umum, clausa
habere [h]ostia ac fenestras, et inter singulas a praese- 5
pibus intericere longorios, qui eas discernant, ne inter
se pugnare possint. praegnatem neque inplere cibo
neque esurire oportet. alternis qui admittant, diu- 11.1
turniores equas, meliores pullos fieri dicunt, itaque ut
restibiles segetes esse[t] exuct<i>ores, sic quotannis quae
praegnates fiant. in decem diebus secundum partum
cum matribus in pabulum prodigendum, ne ungulas 5
comburat stercus tenellas. quinquemestribus pullis
factis, cum redacti sunt in stabulum, obiciendum fa-
rinam hordeaciam molitam cum furfuribus, et siquid
aliud terra natum libenter edent. anniculis iam factis 12.1
dandum hordeum et furfures, usque quaad erunt lac-
tantes. neque prius biennio confecto a lacte remo-
vendum; eosque, cum stent cum matribus, interdum
tractandum, ne, cum sint deiuncti, exterreantur; eadem- 5
que causa ibi frenos suspendendum, ut eculi consue-
scant et videre eorum faciem et e motu audire crepitus.
cum iam ad manus accedere consuerint, interdum im- 13.1
ponere iis puerum bis aut ter [interdum] pronum in
ventrem, postea iam sedentem. haec facere, cum sit
trimus: tum enim maxime crescere ac lacertosum fieri.
sunt qui dicant post annum et sex menses eculum 5
domari posse, sed melius post trimum, a quo tempore
farrago dari solet. haec enim purgatio maxime ne-
cessaria equino pecori. quod diebus decem facere
oportet, nec pati alium ullum cibum gustare. ab 14.1
undecimo die usque ad quartum decimum dandum
hordeum, cottidie adicientem minutatim: quod quarto
die feceris, in eo decem diebus proximis manendum.
ab eo tempore mediocriter exercendum et, cum con- 5
sudarit, perunguendum oleo. si frigus erit, in equili
faciendus ignis. equi[s] quod alii sunt ad rem militarem 15.1
idonei, alii ad vecturam, alii <ad> admissuram, alii ad
cursuram, non item sunt spectandi atque habendi.
itaque peritus belli alios eligit atque alit ac docet;
aliter quadrigarius ac desultor; neque idem qui vec- 5
torios facere vult ad ephippium aut ad [p]raedam, quod
<qui> ad rem militarem, quod ut ibi ad castra habere
volunt acres, sic contra in viis habere malunt placidos.
propter quod discrimen maxime institutum ut castren-
tur equi. demptis enim testiculis fiunt quietiores, et 10
ideo quod semine carent. ii cantherii appellati, ut
in subus maiales, gallis gallinaceis capi. de medicina 16.1
vel plurima sunt in equis et signa morborum et ge-
nera curationum, quae pastorem scripta habere oportet.
itaque ab hoc in Graecia potissimum medici pecorum
ἱππιατροὶ appellati. 5