Sudor etiam duobus modis elicitur, aut sicco calore aut bal-
|
2.17.1.1
|
neo. Siccus calor est et harenae calidae et Laconici et clibani et quarun-
|
|
dam naturalium sudationum, ubi terra profusus calidus uapor aedi-
|
|
ficio includitur, sicut super Baias in murtetis habemus. Praeter haec
|
|
sole quoque et exercitatione mouetur. Vtiliaque haec genera sunt, quo-
|
5
|
tiens umor intus nocet, isque digerendus est. Ac neruorum quoque
|
|
quaedam uitia sic optime curantur. Sed cetera infirmis possunt con-
|
2.1
|
uenire: sol et exercitatio tantum robustioribus, qui tamen sine febre
|
|
uel inter initia morborum uel etiam grauibus morbis tenentur. Ca-
|
|
uendum autem est, ne quid horum uel in febre uel in cruditate tempte-
|
|
tur. At balnei duplex usus est: nam modo discussis febribus initium
|
5
|
cibi plenioris uinique firmioris [ualetudinis] facit, modo ipsam fe-
|
|
brem tollit; fereque adhibetur, ubi summam cutem relaxari euocarique
|
|
corruptum umorem et habitum corporis mutari expedit. Antiqui ti-
|
3.1
|
midius eo utebantur, Asclepiades audacius. Neque terrere autem ea
|
|
res, si tempestiua est, debet: ante tempus nocet. Quisquis febre libera-
|
|
tus est, simulatque ea uno die non accessit, eo, qui proximus est post
|
|
tempus accessionis, tuto lauari potest. At si circumitum habere ea fe-
|
5
|
bris solita est, sic ut tertio quartoue die reuertatur, quandocumque non
|
|
accessit, balneum tutum est. Manentibus uero adhuc febribus, si eae
|
4.1
|
sunt quae lentae lenesque iam diu male habent, recte medicina ista
|
|
temptatur, cum eo tamen, ne praecordia dura sint neue ea tumeant,
|
|
neue lingua aspera sit, neue aut in medio corpore aut in capite dolor
|
|
ullus sit, neue tum febris increscat. Atque in iis quidem febribus,
|
5
|
quae certum circuitum habent, duo balnei tempora sunt, alterum ante
|
|
horrorem, alterum febre finita: in is uero, qui lentis febriculis diu
|
5.1
|
detinentur, cum aut ex toto recessit accessio, aut si id non solet, certe
|
|
lenita est, iamque corpus tam integrum est, quam maxime esse in eo
|
|
genere ualetudinis solet. Inbecillus homo iturus in balneum uitare de-
|
|
bet, ne ante frigus aliquod experiatur. Vbi in balneum uenit, paulisper
|
6.1
|
resistere experirique, num tempora adstringantur, et an sudor aliqui
|
|
oriatur: si illud incidit, hoc non secutum est, inutile est eo die balineum
|
|
perunguendusque is leniter et auferendus est, uitandumque omni modo
|
|
frigus, et abstinentia utendum. At si temporibus integris primum ibi,
|
7.1
|
deinde alibi sudor incipit, fouendum os aqua calida; tum in solio de-
|
|
scendendum est, atque ibi quoque uidendum est, num sub primo contactu
|
|
aquae calidae summa cutis inhorrescat, quod uix fieri potest, si priora
|
|
recte cesserunt: certum autem signum inutilis balinei est. Ante uero
|
5
|
an postea quam in aquam calidam se demittat aliquis perungui debeat,
|
|
ex ratione ualetudinis suae cognoscat. Fere tamen, nisi ubi nominatim
|
8.1
|
ut postea fiat praecipietur, moto sudore leuiter corpus perunguendum,
|
|
deinde in aquam calidam demittendum est. Atque hic quoque habenda
|
|
uirium ratio est; neque committendum, ut per aestum anima deficiat;
|
|
sed maturius is auferendus curioseque uestimentis inuoluendus est, ut
|
5
|
neque ad eum frigus adspiret, et ibi quoque, antequam aliquid ad-
|
|
sumat, insudet. Fomenta quoque calida sunt milium, sal, harena, quid-
|
9.1
|
libet eorum calfactum et in linteum coniectum: si minore ui opus est,
|
|
etiam solum linteum, at si maiore, exstincti ti<ti>ones inuolutique pan-
|
|
niculis et sic circumdati. Quin etiam calido oleo replentur utriculi, et
|
|
in uasa fictilia, [similitudine] quas lenticulas uocant, aqua coicitur;
|
5
|
et sal sacco linteo excipitur, demittiturque in aquam bene calidam,
|
|
tum super id membrum, quod fouendum est, conlocatur * * * iuxta-
|
10.1
|
que ignem ferramenta duo sunt, capitibus paulo latioribus, alterum-
|
|
que ex iis demittitur in eum salem, et super aqua leuiter aspergitur:
|
|
ubi frigere coepit, ad ignem refertur, et idem in altero fit, deinde in-
|
|
uicem in utroque: inter quae descendit salsus et calidus sucus, qui con-
|
5
|
tractis aliquo morbo neruis opitulatur. His omnibus commune est di-
|
|
gerere id, quod uel praecordia onerat, uel fauces strangulat, uel in
|
|
aliquo membro nocet. Quando autem quoque utendum sit, in ipsis mor-
|
|
borum generibus dicetur.
|
|