Ex potionibus uero quaecumque ex frumento facta est, itemque 2.18.11.1
lac, mulsum, defrutum, passum, uinum aut dulce aut uehemens aut
mustum aut magnae uetustatis ualentissimi generis est. <At> acetum
et <id> uinum, quod paucorum annorum uel austerum uel pingue est,
in media materia est; ideoque infirmis numquam generis alterius 5
dari debet. Aqua omnium inbecillissima est; firmiorque ex frumento
potio est, quo firmius est ipsum frumentum; firmior ex eo uino, quod
bono solo quam quod tenui, quodque temperato caelo quam quod nimis
aut umido aut nimis sicco nimiumque aut frigido aut calido natum
est. Mulsum, quo plus mellis habet, defrutum, quo magis incoctum 12.1
est, passum, ex quo sicciore uua est, eo ualentius est. Aqua leuissima
pluuialis est, deinde fontana, tum ex flumine, tum ex puteo, post haec
ex niue aut glacie: grauior his ex lacu, grauissima ex palude. Facilis
etiam et necessaria cognitio est naturam eius requirentibus. Nam 5
leuis pondere apparet, et ex is, quae pondere pares sunt, eo melior quae-
que est, quo celerius et calfit et frigescit, quoque celerius in ea le-
gumina percoquuntur. Fere uero sequitur, ut, quo ualentior quaeque 13.1
materia est, eo minus facile concoquatur, sed, si concocta est, plus alat.
Itaque utendum est materiae genere pro uiribus, modusque omnium
pro genere sumendus. Ergo inbecillis hominibus rebus infirmissimis
opus est: mediocriter firmos media materia optime sustinet, et ro- 5
bustis apta ualidissima est. Plus deinde aliquis adsumere ex leuioribus
potest: magis in iis, quae ualentissima sunt, temperare sibi debet.