Tertium auxilium est inbecillitati iacentis cibo uinoque succur- 3.19.3.4
rere. Cibus non multus quidem, sed saepe tamen nocte ac die dan- 5
dus est, ut nutriat, neque oneret. Is esse debet ex infirmissima mate-
ria et stomacho aptus. Nisi si necesse est, ad uinum festinare non
oportet. Si uerendum est, ne deficiat, tum et intrita ex hoc, et hoc 4.1
ipsum austerum quidem, sed tamen tenue, meraculum, egelidum sub-
inde et liberaliter dandum est, adiecta polenta, si modo is aeger
parum cibi adsumit; idque uinum esse debet neque nullarum uirium,
neque ingentium: recteque toto die ac nocte uel tres heminas aeger 5
bibet; si uastius corpus est, plus etiam: si cibum non accipit, perunc-
tum perfundere aqua frigida ante conueniet, et tunc dare. Quod si 5.1
stomachus resolutus parum continet, et ante cibum et post eum sponte
uomere oportet, rususque post uomitum cibum sumere. Si ne id qui-
dem manserit, sorbere uini cyathum, interpositaque hora sumere alte-
rum. Si id quoque stomachus reddiderit, totum corpus bulbis con- 5
tritis superinlinendum est; qui ubi inaruerunt, efficiunt, ut uinum
in stomacho contineatur, exque eo toti corpori calor, uenisque uis
redeat. Vltimum auxilium est in aluum tisanae uel halicae cremorem
ex inferioribus partibus indere, siquidem id quoque uires tuetur. Ne- 6.1
que alienum est naribus quoque aestuantis admouere quod reficiat [id
est rosa et uinum]: si qua in extremis partibus frigent, unctis et cali-
dis manibus fouere. Per quae si consequi potuimus, ut et sudoris im-
petus minuatur, et uita prorogetur, incipit iam tempus ipsum esse 5
praesidio. Vbi esse in tuto uidetur, uerendum tamen, ne in eandem in-
firmitatem cito recidat; itaque uino tantummodo remoto cotidie uali-
diorem cibum debet adsumere, donec satis uirium corpori redeat.