Sanguine autem uel subpresso, si nimius erumpit, uel ex-
|
5.26.23a.1
|
hausto, si per se parum fluxit, longe optimum est uulnus glutinari.
|
|
Potest autem id, quod uel in cute uel etiam in carne est, si nihil ei
|
|
praeterea mali accedit. Potest caro alia parte dependens, alia inhaerens,
|
|
si tamen etiamnum integra est et coniunctione corporis fouetur. In is
|
5
|
uero, quae glutinantur, duplex curatio est. Nam si plaga in molli
|
|
parte est, sui debet, maximeque si discissa auris ima est uel imus nasus
|
|
uel frons uel bucca uel palpebra uel labrum uel circa guttur cutis uel
|
|
uenter. Si uero in carne uulnus est hiatque neque in unum orae facile
|
23b.1
|
adtrahuntur, sutura quidem aliena est: inponendae uero fibulae sunt
|
|
(ancteras Graeci nominant), quae oras, paululum tamen, contrahunt,
|
|
quo minus lata postea cicatrix sit. Ex his autem colligi potest, id quo-
|
|
que, quod alia parte dependens alia inhaerebit, si alienatum adhuc non
|
5
|
est, suturam an fibulam postulet. Ex quibus neutra ante debet imponi,
|
|
quam intus uolnus purgatum est, ne quid ibi concreti sanguinis relin-
|
|
quatur. Id enim et in pus uertitur, et inflammationem mouet, et gluti-
|
23c.1
|
nari uolnus prohibet. Ne lin<a>mentum quidem, quod subprimendi san-
|
|
guinis causa inditum est, ibi relinquendum est: nam id quoque in-
|
|
flammat. Conprehendi uero sutura uel fibula non cutem tantum sed
|
|
etiam aliquid ex carne, ubi suberit haec, oportebit, quo ualentius hae-
|
5
|
reat neque cutem abrumpat. Vtraque optima est ex acia molli non
|
|
nimis torta, quo mitius corpori insidat, utraque neque nimis
|
|
rara neque nimis crebra inicienda est. Si nimis rara est, non con-
|
23d.1
|
tinet; si nimis crebra est, uehementer adficit, quia quo saepius acus
|
|
corpus transuit quoque plura loca iniectum uinculum mordet, eo
|
|
maiores inflammationes oriuntur magisque aestate. Neutra etiam uim
|
|
ullam desiderat, sed eatenus utilis est, qua cutis ducentem quasi sua
|
5
|
sponte subsequitur. Fere tamen fibulae latius uulnus esse patiuntur,
|
|
sutura oras iungit, quae ne ipsae quidem inter se contingere ex toto
|
|
debent, ut, si quid intus umoris concreuerit, sit qua emanet. Si quod
|
23e.1
|
uulnus neutrum horum recipit, id tamen purgari debet. Deinde omni
|
|
uulneri primo inponenda est spongia ex aceto expressa: si sustinere
|
|
aliquis aceti uim non potest, uino utendum est. Leuis plaga iuuatur
|
|
etiam, si ex aqua frigida expressa spongia inponitur. Sed ea quocum-
|
5
|
que modo inposita est, dum madet, prodest; itaque ut inarescat, non
|
|
est committendum. Licetque sine peregrinis et conquisitis et com-
|
23f.1
|
positis medicamentis uulnus curare. Sed si quis huic parum confidit,
|
|
imponere medicamentum debet, quod sine sebo compositum sit ex is,
|
|
quae cruentis uulneribus apta esse proposui: maximeque, si caro
|
|
est, barbarum; si nerui uel cartilago uel aliquid ex eminentibus, quales
|
5
|
aures uel labra sunt, Poly<id>i s<ph>ragidem: Alexandrinum quoque
|
|
uiride neruis idoneum est; eminentibusque partibus ea, quam Graeci
|
|
rhaptusam uocant. Solet etiam colliso corpore exigua parte findi cutis.
|
23g.1
|
Quod ubi incidit, non alienum est scalpello latius aperire, nisi musculi
|
|
neruique iuxta sunt; quos incidi non expedit. Vbi satis d<i>ductum est,
|
|
medicamentum imponendum est. At si id, quod collisum est, quamuis
|
|
parum d<i>ductum est, latius tamen aperiri propter neruos aut mus-
|
5
|
culos non licet, adhibenda sunt ea, quae umorem leniter extrahant,
|
|
praecipueque ex his id, quod rhypodes uocari proposui. Non
|
23h.1
|
alienum est etiam, ubicumque uulnus graue est, imposito quo id iu-
|
|
uetur, insuper circumdare lanam sucidam ex aceto et oleo; uel cata-
|
|
plasma, si mollis is locus est, quod leniter reprimat; si neruosus aut
|
|
musculosus, quod emolliat.
|
5
|