Non idem periculum carcinoma adfert, nisi imprudentia cu- 5.28.2a.1
rantis agitatum est. Id uitium fit maxime in superioribus partibus,
circa faciem, nares, aures, labra, mammas feminarum: †et in ulcere
autem aut splene hoc nascitur. Circa locum aliqu<a> quasi puncta sen-
tiuntur; isque immobilis, inaequalis tumet, interdum etiam torpet. 5
Circa eum inflatae uenae quasi recuruantur, haeque pallent aut liuent,
nonnunquam etiam in quibusdam delitescunt; tactusque is locus aliis
dolorem adfert, in aliis <sens>um non habet. Et non<n>unquam sine ulcere 2b.1
durior aut mollior est quam esse naturaliter debet: nonnunquam isdem
omnibus ulcus accedit. Interdumque nullam habet proprietatem, in-
terdum simile is est, quae uocant Graeci condyl<o>mata aspr<itu>dine qua-
dam et magnitudine; colorque eius ruber est aut lenticulae similis. 5
Neque tuto fer<i>tur: nam protinus aut resolutio neruorum aut disten-
tio insequitur. Saepe homo ictus ommutescit, atque eius anima deficit:
quibusdam etiam, si id ipsum pressum est, quae circa sunt, intenduntur
et intumescunt. Ob quae pessimum id genus est. Fereque primum 2c.1
id fit, quod cacoethes a Graecis nominatur; deinde ex eo id carcinoma,
quod sine ulcere est; deinde ulcus, ex eo thymium. Tolli nihil nisi
cacoethes potest: reliqua curationibus inritantur; et quo maior uis
adhibita est, eo magis. Quidam usi sunt medicamentis adurentibus, 5
quidam ferro adusserunt, quidam scalpello exciderunt: neque ulla
unquam medicina prof<e>cit, sed adusta protinus concitata sunt et in-
creuerunt, donec occiderent. Excisa, etiam post inductam cicatricem, 2d.1
tamen reuerterunt et causam mortis adtulerunt: cum interim plerique
nullam uim adhibendo, qua tollere id malum temptent, sed imponendo
tantum lenia medicamenta, quae quasi blandiantur, quominus ad ul-
timam senectutem perueniant, non prohibentur. Discernere autem ca- 5
coethes, quod curationem recipit, a carcinomate, quod non recipit,
nemo scire * potest sed tempore et experimento.—Ergo ubi primum 2e.1
id uitium notatum est, imponi debent medicamenta adurentia. Si le-
uatur malum, minuuntur eius indicia, procedere curatio potest et ad
scalpellum et ad ustionem. Si protinus inritatum est, scire licet iam
carcinoma esse, remouendaque sunt omnia acria, omnia uehementia. 5
Sed si sine ulcere is locus durus est, imponi ficum quam pinguissimam
aut rypodes emplastrum satis est. Si ulcus aequale est, ceratum ex rosa 2f.1
iniciendum est, adiciendusque ei puluis ex contrita testa, ex qua faber
ferrarius tinguere candens ferrum solitus est. Si id nimium super-
creuit, temptanda squama aeris est, quae lenissima ex adurentibus est,
eatenus ne quid eminere patiatur; sed ita, si nihil exacerbauit: si mi- 5
nus, eodem cerato contenti esse debebimus.