Quod solum maxime probetur
|
|
recurrendum est igitur ad
|
2.2.3.1
|
qualitatium inter se dissidentium quasi quasdam coniunctio-
|
|
nes, quas Graeci συζυγίας ἐναντιοτήτων, nos discordantium
|
|
conparationes tolerabiliter dixerimus. atque etiam signi-
|
|
ficandum est ex omnibus, quae terra progeneret, plura
|
5
|
campo magis quam colle, plura pingui solo quam macro
|
|
laetari. de siccaneis et riguis non conperimus, utra nu-
|
4.1
|
mero uincant, quoniam utrimque paene infinita sunt, quae
|
|
siccis quaeque umidis locis gaudent; sed ex his nihil non
|
|
melius resoluta humo quam densa prouenit. quod noster
|
|
quoque Vergilius, cum et alias fecundi arui laudes rettulisset,
|
5
|
adiecit:
|
|
et cui putre solum, namque hoc imitamur arando.
|
|
neque enim aliud est colere quam resoluere et fermen-
|
|
tare terram, ideoque maximos quaestus ager praebet idem
|
5.1
|
pinguis ac putris, quia cum plurimum reddat, minimum
|
|
poscit, et quod postulat exiguo labore atque inpensa con-
|
|
ficitur: praestantissimum igitur tale solum iure dicatur.
|
|
proximum deinde huic pinguiter densum, quod inpensam
|
5
|
coloni laboremque magno fetu remuneratur. tertia est ratio
|
6.1
|
loci rigui, quia sine inpensa fructum reddere potest. hanc
|
|
primam Cato esse dicebat, qui maxime reditum pratorum
|
|
ceteris anteponebat; sed nos de agitatione terrae nunc
|
|
loquimur, non de situ. nullum deterius habetur genus,
|
7.1
|
quam quod est pariter siccum et densum et macrum, quia
|
|
cum difficulter tractetur, tum ne tractatum quidem gratiam
|
|
refert nec relictum pratis uel pascuis abunde sufficit. itaque
|
|
hic ager siue exercetur seu cessat, colono est paenitendus
|
5
|
ac tamquam pestilens refugiendus. nam ille mortem facit,
|
|
hic taeterrimam comitem mortis famem, si tamen Graecis
|
|
camenis habemus fidem clamitantibus:
|
|
λιμῷ δ’ οἴκτιστον θανέειν.
|
|