Hic rex fatigatus statuerat soluta ob- 4.4.1.1
sidione Aegyptum petere. Quippe cum Asiam
ingenti velocitate percucurrisset, circa muros
unius urbis haerebat tot maximarum rerum op-
portunitate dimissa. 5
Ceterum tam discedere 2.1
inritum quam morari pudebat, famam quoque,
qua plura quam armis everterat, ratus leviorem
fore, si Tyrum quasi testem se posse vinci reli-
quisset. Igitur ne quid inexpertum omitteret, 5
plures naves admoveri iubet delectosque mili-
tum imponi.
Et forte belua invisitatae magni- 3.1
tudinis super ipsos fluctus dorso eminens ad
molem, quam Macedones iecerant, ingens cor-
pus adplicuit diverberatisque fluctibus adlevans
semet utrimque conspecta est: 5
deinde a capite 4.1
molis rursus alto se immersit ac modo super
undas eminens magna sui parte modo superfusis
fluctibus condita haud procul munimentis urbis
emersit. 5
Utrisque laetus fuit beluae aspectus: 5.1
Macedones iter iaciendo operi monstrasse eam
augurabantur, Tyrii Neptunum, occupati ma-
ris vindicem, abripuisse beluam ac molem brevi
profecto ruituram. Laetique omine eo ad epulas 5
dilapsi oneravere se vino, quo graves orto sole
navigia conscendunt redimita floribus coronis-
que: adeo victoriae non omen modo sed etiam
gratulationem praeceperant!
Forte rex classem 6.1
in diversam partem agi iusserat XXX minori-
bus navigiis relictis in litore; e quibus Tyrii
duobus captis cetera ingenti terruerunt metu,
donec suorum clamore audito Alexander clas- 5
sem litori, a quo fremitus acciderant, admovit.
Prima e Macedonum navibus quinqueremis ve- 7.1
locitate inter ceteras eminens occurrit; quam ut
conspexere Tyriae, duae ex diverso in latera
eius invectae sunt, in quarum alteram quinque-
remis eadem concitata et ipsa rostro icta est et 5
illam invicem tenuit.
Iamque ea, quae non 8.1
cohaerebat, libero impetu evecta in aliud quin-
queremis latus invehebatur, cum opportunitate
mira triremis e classe Alexandri in eam ipsam,
quae quinqueremi imminebat, tanta vi <impulsa 5
est>, ut Tyrius gubernator in mare excuteretur
e puppi.
Plures deinde Macedonum naves su- 9.1
perveniunt, et rex quoque aderat, cum Tyrii
inhibentes remis aegre evellere navem, quae
haerebat, portumque omnia simul navigia re-
petunt. Confestim rex insecutus portum quidem 5
intrare non potuit, cum procul e muris missili-
bus summoveretur, naves autem omnes fere aut
demersit aut cepit.
  Biduo deinde ad quietem dato militibus ius- 10.1
sisque et classem et machinas pariter admovere,
ut undique territis instaret, ipse in altissimam
turrem ascendit ingenti animo, periculo maiore:
quippe regio insigni et armis fulgentibus con- 11.1
spicuus unus praecipue telis petebatur. Et dig-
na prorsus spectaculo edidit: multos e muris
propugnantes hasta transfixit, quosdam etiam
comminus gladio clipeoque impulsos praecipi- 5
tavit: quippe turris, ex qua dimicabat, muris
hostium propemodum cohaerebat.
Iamque 12.1
crebris arietibus saxorum compage laxata mu-
nimenta defecerant et classis intraverat portum
et quidam Macedonum in turres hostium deser-
tas evaserant, cum Tyrii tot simul malis victi 5
alii supplices in templa confugiunt, alii foribus
aedium obseratis occupant liberum mortis arbi-
trium, nonnulli ruunt in hostem haud inulti
tamen perituri, magna pars summa tectorum
obtinebat saxa et <quic>quid fors in manus dede- 10
rat ingerentes subeuntibus.
Alexander excep- 13.1
tis, qui in templa confugerant, omnes interfici
ignemque tectis inici iubet.
His per praecones 14.1
pronuntiatis nemo tamen armatus opem a dis
petere sustinuit: pueri virginesque templa com-
pleverant, viri in vestibulo suarum quisque
aedium stabant, parata saevientibus turba. 5
Multis tamen saluti fuere Sidonii, qui intra 15.1
Macedonum praesidia erant. Hi urbem quidem
inter victores intraverant, sed cognationis cum
Tyriis memores—quippe utramque urbem Age-
norem condidisse credebant—multos Tyriorum 5
clam protegentes ad sua perduxere navigia, qui-
bus occultati Sidona devecti sunt.
XV milia 16.1
hoc furto subducta saevitiae sunt. Quantumque
sanguinis fusum sit, vel ex hoc aestimari potest,
quod intra munimenta urbis VI milia armato-
rum trucidata sunt. 5
Triste deinde spectaculum 17.1
victoribus ira praebuit regis: duo milia, in qui-
bus occidendis defecerat rabies, crucibus adfixi
per ingens litoris spatium pependerunt.
Car- 18.1
thaginiensium legatis pepercit addita denuntia-
tione belli, quod praesentium rerum necessitas
moraretur.
  Tyros septimo mense, quam oppugnari 19.1
coepta erat, capta est, urbs et vetustate originis
et crebra fortunae varietate ad memoriam pos-
teritatis insignis. Condita ab Agenore diu mare
non vicinum modo sed quodcumque classes eius 5
adierunt dicionis suae fecit. Et, si famae libet
credere, haec gens litteras prima aut docuit aut
didicit. Coloniae certe eius paene orbe toto dif-
fusae sunt: Carthago in Africa, in Boeotia The-
bae, Gades ad Oceanum. 10
Credo libero com- 20.1
meantes mari saepiusque adeundo ceteris incog-
nitas terras elegisse sedes iuventuti, qua tunc
abundabant, sive quia crebris motibus terrae
—nam hoc quoque traditur—cultores eius fati- 5
gati nova et externa domicilia armis sibimet
quaerere cogebantur.
Multis ergo casibus de- 21.1
functa et post excidium renata nunc tandem
longa pace cuncta refovente sub tutela Roma-
nae mansuetudinis adquiescit.