Dareus desperata pace, quam per lit-
|
4.6.1.1
|
teras legatosque impetrari posse crediderat, ad
|
|
reparandas vires bellumque impigre renovan-
|
|
dum intendit animum.
|
|
Duces ergo copiarum
|
2.1
|
Babyloniam convenire, Bessum quoque, Bac-
|
|
trianorum praetorem, quam maximo posset
|
|
exercitu coacto, descendere ad se iubet.
|
|
Sunt
|
3.1
|
autem Bactriani inter illas gentes promptissimi,
|
|
horridis ingeniis multumque a Persarum luxu
|
|
abhorrentibus: siti haud procul Scytharum bel-
|
|
licosissima gente et rapto vivere adsueta semper
|
5
|
in armis erant.
|
|
Sed Bessus suspecta perfidia
|
4.1
|
haud sane aequo animo in secundo se continens
|
|
gradu regem terrebat: nam cum regnum adfec-
|
|
taret, proditio, qua sola id adsequi poterat,
|
|
timebatur.
|
5
|
Ceterum Alexander, quam regionem Dareus
|
5.1
|
petisset, omni cura vestigans tamen explorare
|
|
non poterat more quodam Persarum arcana
|
|
regum mira celantium fide:
|
|
non metus, non
|
6.1
|
spes elicit vocem, qua prodantur occulta. Vetus
|
|
disciplina regum silentium vitae periculo san-
|
|
xerat; lingua gravius castigatur quam ullum
|
|
probrum, nec magnam rem [magis] sustineri
|
5
|
posse credunt ab eo, cui tacere grave sit, quod
|
|
homini facillimum voluerit esse natura.
|
|
Ob
|
7.1
|
hanc causam Alexander omnium, quae apud
|
|
hostem gererentur, ignarus urbem Gazam obsi-
|
|
debat. Praeerat urbi Betis, eximiae in regem
|
|
suum fidei, modicoque praesidio muros ingentis
|
5
|
operis tuebatur.
|
|
Alexander aestimato locorum
|
8.1
|
situ agi cuniculos iussit facili ac levi humo ac-
|
|
ceptante occultum opus: quippe multam hare-
|
|
nam vicinum mare evomit, nec saxa cotesque,
|
|
quae interpellent specus, obstant.
|
5
|
Igitur ab ea
|
9.1
|
parte, quam oppidani conspicere non possent,
|
|
opus orsus, ut a sensu eius averteret, turres muris
|
|
admoveri iubet. Sed eadem humus movendis
|
|
inutilis turribus desidente sabulo agilitatem ro-
|
5
|
tarum morata [et] tabulata turrium perfrin-
|
|
gebat, multique vulnerabantur impune, cum
|
|
idem <in> recipiendis qui admovendis turribus
|
|
labor eos fatigaret.
|
|
Ergo receptui signo dato
|
10.1
|
postero die muros corona circumdari iussit. Or-
|
|
toque sole, priusquam admoveret exercitum,
|
|
opem deum exposcens sacrum patrio more fa-
|
|
ciebat.
|
5
|
Forte praetervolans corvus glebam,
|
11.1
|
quam unguibus ferebat, subito amisit; quae cum
|
|
regis capiti incidisset, resoluta defluxit, ipsa
|
|
autem avis in proxima turre consedit. Inlita
|
|
erat turris bitumine ac sulphure, in qua alis
|
5
|
haerentibus frustra se adlevare conatus a cir-
|
|
cumstantibus capitur.
|
|
Digna res visa, de qua
|
12.1
|
vates consuleret; et erat non intactae a super-
|
|
stitione mentis. Ergo Aristander, cui maxima
|
|
fides habebatur: urbis quidem excidium augu-
|
|
rio illo portendi, ceterum periculum esse ne rex
|
5
|
vulnus acciperet. Itaque monuit, ne quid eo die
|
|
inciperet.
|
|
Ille quamquam unam urbem sibi,
|
13.1
|
quominus securus Aegyptum intraret, obstare
|
|
aegre ferebat, tamen paruit vati signumque re-
|
|
ceptui dedit. Hinc animus crevit obsessis, egres-
|
|
sique porta recedentibus inferunt signa cunc-
|
5
|
tationem hostium suam fore occasionem rati.
|
|
Sed acrius quam constantius proelium inie-
|
14.1
|
runt: quippe ut Macedonum signa circumagi
|
|
videre, repente sistunt gradum. Iamque ad
|
|
regem proeliantium clamor pervenerat, cum
|
|
denuntiati periculi haud sane memor loricam
|
5
|
tamen, quam raro induebat, amicis orantibus
|
|
sumpsit et ad prima signa pervenit.
|
|
Quo con-
|
15.1
|
specto Arabs quidam, Darei miles, maius for-
|
|
tuna sua facinus ausus, gladium clipeo tegens
|
|
quasi transfuga genibus regis advolvitur. Ille
|
|
adsurgere supplicem recipique inter suos iussit.
|
5
|
At barbarus gladio strenue in dextram trans-
|
16.1
|
lato cervicem adpetit regis. Qui exigua cor-
|
|
poris declinatione evitato ictu in vanum manum
|
|
barbari lapsam amputat gladio, denuntiato in
|
|
illum diem periculo, ut arbitrabatur ipse, de-
|
5
|
functus.
|
|
Sed, ut opinor, inevitabile est fatum;
|
17.1
|
quippe dum inter primores promptius dimicat,
|
|
sagitta ictus est, quam per loricam adactam
|
|
stantem in humero medicus eius Philippus evel-
|
|
lit.
|
5
|
Plurimus deinde sanguis manare coepit
|
18.1
|
omnibus territis, quia non, quam alte penetras-
|
|
set telum, lorica obstante cognoverant. Ipse ne
|
|
oris quidem colore mutato supprimi sanguinem
|
|
et vulnus obligari iussit.
|
5
|
Diu ante ipsa signa
|
19.1
|
vel dissimulato vel victo dolore perstiterat, cum
|
|
suppressus paulo ante sanguis medicamento,
|
|
quo retentus erat, manare largius coepit, et vul-
|
|
nus, quod tepens adhuc dolorem non moverat,
|
5
|
frigente sanguine intumuit.
|
|
Linqui deinde ani-
|
20.1
|
mo et submitti genu coepit; quem proximi ex-
|
|
ceptum in castra receperunt. Et Betis interfec-
|
|
tum ratus urbem ovans victoria repetit.
|
|
At
|
21.1
|
Alexander nondum percurato vulnere aggerem,
|
|
quo moenium altitudinem aequaret, extruxit
|
|
pluribusque cuniculis muros subrui iussit.
|
|
Op-
|
22.1
|
pidani ad pristinum fastigium moenium novum
|
|
extruxere munimentum, sed ne id quidem tur-
|
|
res aggeri impositas poterat aequare: itaque
|
|
interiora quoque urbis infesta telis erant.
|
5
|
Ul-
|
23.1
|
tima pestis urbis fuit cuniculo subrutus murus,
|
|
per cuius ruinas hostis intravit. Ducebat ipse
|
|
rex antesignanos, et, dum incautius subit, saxo
|
|
crus eius adfligitur.
|
5
|
Innixus tamen telo non-
|
24.1
|
dum prioris vulneris obducta cicatrice inter pri-
|
|
mores dimicat, ira quoque accensus, quod duo
|
|
in obsidione urbis eius vulnera acceperat.
|
|
Be-
|
25.1
|
tim egregia edita pugna multisque vulneribus
|
|
confectum deseruerunt sui, nec tamen segnius
|
|
proelium capessebat lubricis armis suo pariter
|
|
atque hostium sanguine.
|
5
|
Sed cum undique
|
26.1
|
telis * * * quo adducto insolenti gaudio iuvenis
|
|
elatus, alias virtutis etiam in hoste mirator,
|
|
"Non, ut voluisti," inquit "morieris, sed, quic-
|
|
quid in captivum inveniri potest, passurum esse
|
5
|
te cogita."
|
|
Ille non interrito modo sed con-
|
27.1
|
tumaci quoque vultu intuens regem nullam ad
|
|
minas eius reddidit vocem.
|
|
Tum Alexander
|
28.1
|
"Videtisne obstinatum ad tacendum?" inquit,
|
|
"num genu posuit? num vocem supplicem mi-
|
|
sit? Vincam tamen silentium et, si nihil aliud,
|
|
certe gemitu interpellabo."
|
5
|
Ira deinde vertit
|
29.1
|
in rabiem iam tum peregrinos ritus nova sub-
|
|
eunte fortuna. Per talos enim spirantis lora
|
|
traiecta sunt, religatumque ad currum traxere
|
|
circa urbem equi, gloriante rege Achillen, a quo
|
5
|
genus ipse deduceret, imitatum se esse poena in
|
|
hoste capienda.
|
|
Cecidere Persarum Arabum-
|
30.1
|
que circa X milia, nec Macedonibus incruenta
|
|
victoria fuit. Obsidio certe non tam claritate
|
|
urbis nobilitata est quam geminato periculo
|
|
regis. Qui Aegyptum adire festinans Amyntan
|
5
|
cum X triremibus in Macedoniam ad inqui-
|
|
sitionem novorum militum misit.
|
|
Namque
|
31.1
|
etiam secundis atterebantur tamen copiae, de-
|
|
victarumque gentium militi minor quam do-
|
|
mestico fides habebatur.
|
|