At Bessus et Nabarzanes olim agitatum 5.10.1.1
scelus exequi statuunt regni cupiditate accensi;
Dareo autem incolumi tantas opes sperare non
poterant.
Quippe in illis gentibus regum exi- 2.1
mia maiestas est: ad nomen quoque barbari con-
veniunt, et pristinae veneratio fortunae sequi-
tur adversam.
Inflabat impios animos regio, 3.1
cui praeerant, armis virisque et spatio locorum
nulli earum gentium secunda: tertiam partem
Asiae tenet, multitudo iuniorum exercitus, quos
amiserat Dareus, aequabat. 5
Itaque non illum 4.1
modo sed etiam Alexandrum spernebant, inde
vires imperii repetituri, si regis potiri contigis-
set.
Diu omnibus cogitatis placuit per milites 5.1
Bactrianos ad omne obsequium destinatos regem
comprehendere mittique nuntium ad Alexan-
drum, qui indicaret vivum adservari eum;
si, 6.1
id quod timebant, proditionem aspernatus es-
set, occisuri Dareum et Bactra cum suarum gen-
tium manu petituri.
Ceterum propalam com- 7.1
prehendi Dareus non poterat tot Persarum mi-
libus laturis opem regi; Graecorum quoque fides
timebatur.
Itaque, quod vi non poterant, frau- 8.1
de adsequi temptant: paenitentiam secessionis
simulare decreverant et excusare apud regem
consternationem suam. Interim, qui Persas sol-
licitarent, mittuntur. 5
Hinc spe hinc metu mili- 9.1
tares animos versant: ruinae rerum subdere
illos capita, in perniciem trahi, cum Bactra
pateant exceptura eos bonis et opulentia, ani-
mis quam concipere non possint. 5
  Haec agitantibus Artabazus supervenit sive 10.1
regis iussu sive sua sponte adfirmans mitigatum
esse Dareum et eundem illis amicitiae gradum
patere apud regem.
Illi lacrimantes nunc pur- 11.1
gare se, nunc Artabazum orare, ut causam ip-
sorum tueretur precesque perferret.
Sic perac- 12.1
ta nocte sub lucis exortum <Bessus> et Nabarza-
nes cum Bactrianis militibus in vestibulo prae-
torii aderant titulum sollemnis officii occulto
sceleri praeferentes. Dareus signo ad eundum 5
dato currum pristino more conscendit.
Nabar- 13.1
zanes ceterique parricidae procumbentes humi,
quem paulo post in vinculis habituri erant, sus-
tinuere venerari; lacrimas etiam paenitentiae
indices profuderunt: adeo humanis ingeniis pa- 5
rata simulatio est!
Preces deinde suppliciter 14.1
admotae Dareum natura simplicem et mitem
non credere modo, quae adfirmabant, sed flere
etiam coegerunt.
Ac ne tum quidem cogitati 15.1
sceleris paenituit, cum intuerentur, qualem et
regem et virum fallerent. Ille quidem securus
periculi, quod instabat, Alexandri manus, quas
solas timebat, effugere properabat. 5