At Bessus occidendi protinus regis im-
|
5.12.1.1
|
petum ceperat. Sed veritus, ne gratiam Alexan-
|
|
dri, nisi vivum eum tradidisset, inire non pos-
|
|
set, dilato in proximam noctem sceleris consilio
|
|
agere gratias incipit, quod perfidi hominis in-
|
5
|
sidias iam Alexandri opes spectantis prudenter
|
|
cauteque vitasset: donum eum hosti laturum
|
|
fuisse regis caput.
|
|
Nec mirari hominem mer-
|
2.1
|
cede conductum omnia habere venalia: sine pig-
|
|
nore, sine lare, terrarum orbis exulem, ancipi-
|
|
tem hostem ad nutum licentium circumferri.
|
|
Purganti deinde se deosque patrios testes fi-
|
3.1
|
dei suae invocanti Dareus vultu adsentiebatur,
|
|
haud dubius, quin vera deferrentur a Graecis;
|
|
sed eo rerum ventum erat, ut tam periculosum
|
|
esset non credere suis quam decipi.
|
5
|
XXX mi-
|
4.1
|
lia erant, quorum inclinata in scelus levitas
|
|
timebatur, IIII milia Patron habebat. Quibus
|
|
si credidisset salutem suam damnata popula-
|
|
rium fide, parricidio excusationem videbat of-
|
5
|
ferri. Itaque praeoptabat immerito quam iure
|
|
violari.
|
|
Besso tamen insidiarum consilium pur-
|
5.1
|
ganti respondit Alexandri sibi non minus iusti-
|
|
tiam quam virtutem esse perspectam. Falli eos,
|
|
qui proditionis ab eo praemium expectent: vio-
|
|
latae fidei neminem acriorem fore vindicem
|
5
|
ultoremque.
|
|
Iamque nox adpetebat, cum Per-
|
6.1
|
sae more solito armis positis ad necessaria ex
|
|
proximo vico ferenda discurrunt. At Bactriani,
|
|
ut imperatum a Besso erat, armati stabant.
|
|
In-
|
7.1
|
ter haec Dareus Artabazum acciri iubet, expo-
|
|
sitisque, quae Patron detulerat, haud dubitare
|
|
Artabazus, quin transeundum esset in castra
|
|
Graecorum: Persas quoque periculo vulgato
|
5
|
secuturos.
|
|
Destinatus sorti suae et iam nullius
|
8.1
|
salubris consilii patiens unicam in illa fortuna
|
|
opem Artabazum, ultimum illud visurus, am-
|
|
plectitur perfususque mutuis lacrimis inhaeren-
|
|
tem sibi avelli iubet; capite deinde velato, ne
|
5
|
inter gemitus digredientem velut a rogo intuere-
|
|
tur, in humum pronum corpus abiecit.
|
|
Tum
|
9.1
|
vero custodiae eius adsueti, quos regis salutem
|
|
vel periculis vitae tueri oportebat, dilapsi sunt,
|
|
tot armatis, quos iam adventare credebant,
|
|
haud rati se futuros pares. Ingens ergo in taber-
|
5
|
naculo solitudo erat paucis spadonibus, quia,
|
|
quo discederent, non habebant, circumstanti-
|
|
bus regem.
|
|
At ille remotis arbitris diu aliud
|
10.1
|
atque aliud consilium animo volutabat. Iamque
|
|
solitudinem, quam paulo ante pro solacio peti-
|
|
verat, perosus Bubacen vocari iubet.
|
|
Quem
|
11.1
|
intuens "Ite," inquit "consulite vobis ad ulti-
|
|
mum regi vestro, ut decebat, fide exhibita; ego
|
|
hic legem fati mei expecto. Forsitan mireris,
|
|
quod vitam non finiam: alieno scelere quam
|
5
|
meo mori malo."
|
|
Post hanc vocem spado
|
12.1
|
gemitu non tabernaculum modo sed etiam cas-
|
|
tra complevit. Inrupere deinde alii laceratisque
|
|
vestibus lugubri et barbaro ululatu regem de-
|
|
plorare coeperunt.
|
5
|
Persae ad illos clamore
|
13.1
|
perlato attoniti metu nec arma capere, ne in
|
|
Bactrianos inciderent, nec quiescere audebant,
|
|
ne impie deserere regem viderentur.
|
|
Varius ac
|
14.1
|
dissonus clamor sine duce ac sine imperio totis
|
|
castris referebatur. Besso et Nabarzani nuntia-
|
|
verant sui regem a semetipso interemptum esse:
|
|
planctus eos deceperat.
|
5
|
Itaque citatis equis
|
15.1
|
advolant sequentibus, quos ad ministerium sce-
|
|
leris delegerant, et cum tabernaculum intras-
|
|
sent, quia regem vivere spadones indicabant,
|
|
comprehendi vincirique iusserunt.
|
5
|
Rex curru
|
16.1
|
paulo ante vectus et deorum [auspiciis] a suis
|
|
honoribus cultus nulla externa ope admota cap-
|
|
tivus servorum suorum in sordidum vehiculum
|
|
[pellibus undique contectus] imponitur.
|
5
|
Pe-
|
17.1
|
cunia regis et supellex quasi belli iure diripitur,
|
|
onustique praeda per scelus ultimum parta fu-
|
|
gam intendunt.
|
|
Artabazus cum iis, qui im-
|
18.1
|
perio parebant, Graecisque militibus Parthie-
|
|
nen petebat omnia tutiora parricidarum con-
|
|
tuitu ratus.
|
|
Persae promissis Bessi onerati,
|
19.1
|
maxime quia nemo alius erat, quem sequeren-
|
|
tur, coniunxere se Bactrianis agmen eorum ter-
|
|
tio adsecuti die.
|
|
Ne tamen honos regi non
|
20.1
|
haberetur, aureis compedibus Dareum vinciunt,
|
|
nova ludibria subinde excogitante fortuna. Et
|
|
ne forte cultu regio posset agnosci, sordidis pel-
|
|
libus vehiculum intexerant; ignoti iumenta age-
|
5
|
bant. Ne percontantibus in agmine monstrari
|
|
posset, custodes procul sequebantur.
|
|