Alexander audito Dareum movisse ab
|
5.13.1.1
|
Ecbatanis, omisso itinere, quod petebat, in Me-
|
|
diam, fugientem insequi pergit strenue.
|
|
Tabas
|
2.1
|
—oppidum est in Paraetacene ultima—per-
|
|
venit: ibi transfugae nuntiant praecipitem fuga
|
|
Bactra petere Dareum.
|
|
Certiora deinde cog-
|
3.1
|
noscit ex Bagistane Babylonio: <non> equidem
|
|
vinctum regem, sed in periculo esse aut mortis
|
|
aut vinculorum adfirmabat.
|
|
Rex ducibus con-
|
4.1
|
vocatis "Maximum" inquit "opus, sed labor
|
|
brevissimus superest. Dareus haud procul de-
|
|
stitutus a suis aut oppressus. In illo corpore po-
|
|
sita est nostra victoria, et tanta res celeritatis
|
5
|
est praemium."
|
|
Omnes pariter conclamant
|
5.1
|
paratos ipsos sequi: nec labori nec periculo par-
|
|
ceret. Igitur raptim agmen cursus magis quam
|
|
itineris modo ducit, ne nocturna quidem quiete
|
|
diurnum laborem relaxante.
|
5
|
Itaque D stadia
|
6.1
|
processit, perventumque erat in vicum, in quo
|
|
Dareum Bessus comprehenderat.
|
|
Ibi Melon,
|
7.1
|
Darei interpres, excipitur: corpore aeger non
|
|
potuerat agmen adsequi et deprehensus celeri-
|
|
tate regis transfugam se esse simulabat. Ex hoc
|
|
acta cognoscit.
|
5
|
Sed fatigatis necessaria quies
|
8.1
|
erat. Itaque delectis equitum VI milibus CCC,
|
|
quos dimachas appellabant, adiungit. Dorso hi
|
|
graviora arma portabant, ceterum equis vehe-
|
|
bantur; cum res locusque posceret, pedestris
|
5
|
acies erat.
|
|
Haec agentem Alexandrum adeunt Orsilos
|
9.1
|
et Mithracenes: Bessi parricidium exosi trans-
|
|
fugerant nuntiabantque stadia D abesse Persas,
|
|
ipsos brevius iter monstraturos.
|
|
Gratus regi
|
10.1
|
adventus transfugarum fuit. Itaque prima ves-
|
|
pera ducibus isdem cum expedita equitum manu
|
|
monstratam viam ingreditur phalange, quan-
|
|
tum festinare posset, sequi iussa. Ipse quadrato
|
5
|
agmine incedens ita cursum regebat, ut primi
|
|
coniungi ultimis possent.
|
|
CCC stadia proces-
|
11.1
|
serant, cum occurrit Brochubelus, Mazaei filius,
|
|
Syriae quondam praetor. Is quoque transfuga
|
|
nuntiabat Bessum haud amplius quam CC sta-
|
|
dia abesse; exercitum, utpote <qui nihil> praeca-
|
5
|
veret, incompositum inordinatumque proce-
|
|
dere. Hyrcaniam videri petituros. Si festinaret
|
|
sequi palantes, superventurum. Dareum adhuc
|
|
vivere.
|
|
Strenuo alioqui cupiditatem conse-
|
12.1
|
quendi transfuga iniecerat. Itaque calcaribus
|
|
subditis effuso cursu eunt. Iamque fremitus
|
|
hostium iter ingredientium exaudiebatur, sed
|
|
prospectum ademerat pulveris nubes. Paulisper
|
5
|
ergo inhibuit cursum, donec consideret pulvis.
|
|
Iamque conspecti a barbaris erant et abeun-
|
13.1
|
tium agmen conspexerant nequaquam futuri pa-
|
|
res, si Besso tantum animi fuisset ad proelium,
|
|
quantum ad parricidium fuerat. Namque et nu-
|
|
mero barbari praestabant et robore; ad hoc re-
|
5
|
fecti cum fatigatis certamen inituri erant.
|
|
Sed
|
14.1
|
nomen Alexandri et fama, maximum in bello
|
|
utique momentum, pavidos in fugam avertit.
|
|
Bessus vero et ceteri facinoris eius participes
|
15.1
|
vehiculum Darei adsecuti coeperunt hortari
|
|
eum, conscenderet equum et se hosti fuga eri-
|
|
peret.
|
|
Ille deos ultores adesse testatur et Alex-
|
16.1
|
andri fidem implorans negat se parricidas velle
|
|
comitari. Tum vero ira quoque accensi tela coi-
|
|
ciunt in regem multisque confossum vulneribus
|
|
relinquunt.
|
5
|
Iumenta quoque, ne longius prose-
|
17.1
|
qui possent, convulnerant duobus servis, qui
|
|
regem comitabantur, occisis.
|
|
Hoc edito faci-
|
18.1
|
nore, ut vestigia fugae spargerent, Nabarzanes
|
|
Hyrcaniam, Bessus Bactra paucis equitum co-
|
|
mitantibus petebant. Barbari ducibus destituti,
|
|
qua quemque aut spes ducebat aut pavor, dissi-
|
5
|
pabantur; D tantum equites congregaverant se
|
|
incerti adhuc, resistere melius esset an fugere.
|
|
Alexander hostium trepidatione comperta Ni-
|
19.1
|
canorem cum equitum parte ad inhibendam
|
|
fugam emittit, ipse cum ceteris sequitur. Tria
|
|
ferme milia resistentia occisa sunt, reliquum
|
|
agmen pecudum more intactum agebatur iuben-
|
5
|
te rege, ut caedibus abstineretur.
|
|
Nemo cap-
|
20.1
|
tivorum erat, qui monstrare Darei vehiculum
|
|
posset: singula, ut quaeque prenderent, scruta-
|
|
bantur, nec tamen ullum vestigium fugae regis
|
|
extabat.
|
5
|
Festinantem Alexandrum vix III mi-
|
21.1
|
lia equitum persecuta sunt. At in eos, qui len-
|
|
tius sequebantur, incidebant universa fugien-
|
|
tium agmina.
|
|
Vix credibile dictu, plures cap-
|
22.1
|
tivi quam qui caperent erant: adeo omnem
|
|
sensum territis fortuna penitus excusserat, ut
|
|
nec hostium paucitatem nec multitudinem suam
|
|
satis cernerent.
|
5
|
Interim iumenta, quae Dareum vehebant,
|
23.1
|
nullo regente decesserant militari via et errore
|
|
delata per quattuor stadia in quadam valle con-
|
|
stiterant aestu simulque vulneribus fatigata.
|
|
Haud procul erat fons, ad quem monstratum
|
24.1
|
a peritis Polystratus Macedo siti maceratus
|
|
accessit, ac dum galea haustam aquam sorbet,
|
|
tela iumentorum deficientium corporibus infixa
|
|
conspexit.
|
5
|
Miratusque confossa potius quam
|
25.1
|
abacta esse, semivivi hominis * * *
|
|