Hic vero palam cupiditates suas solvit
|
6.6.1.1
|
continentiamque et moderationem, in altissima
|
|
quaque fortuna eminentia bona, in superbiam
|
|
ac lasciviam vertit.
|
|
Patrios mores disciplinam-
|
2.1
|
que Macedonum regum salubriter temperatam
|
|
et civilem habitum velut leviora magnitudine
|
|
sua ducens Persicae regiae par deorum poten-
|
|
tiae fastigium aemulabatur.
|
5
|
Iacere humi vene-
|
3.1
|
rabundos ipsum paulatimque servilibus minis-
|
|
teriis tot victores gentium imbuere et captivis
|
|
pares facere expetebat.
|
|
Itaque purpureum dia-
|
4.1
|
dema distinctum albo, quale Dareus habuerat,
|
|
capiti circumdedit vestemque Persicam sump-
|
|
sit, ne omen quidem veritus, quod a victoris in-
|
|
signibus in devicti transiret habitum.
|
5
|
Et ille se
|
5.1
|
quidem spolia Persarum gestare dicebat, sed
|
|
cum illis quoque mores induerat, superbiamque
|
|
habitus animi insolentia sequebatur.
|
|
Litteras
|
6.1
|
quoque, quas in Europam mitteret, veteris anuli
|
|
gemma obsignabat, iis, quas in Asiam scriberet,
|
|
Darei anulus imprimebatur, ut appareret unum
|
|
animum duorum non capere fortunam.
|
5
|
Ami-
|
7.1
|
cos vero et equites—hi namque principes mili-
|
|
tum—aspernantes quidem, sed recusare non
|
|
ausos Persicis oneraverat vestibus.
|
|
Paelices
|
8.1
|
CCC et LX, totidem quot Darei fuerant, regiam
|
|
implebant; quas spadonum greges, et ipsi mu-
|
|
liebria pati adsueti, sequebantur.
|
|
Haec luxu et
|
9.1
|
peregrinis infecta moribus veteres Philippi mi-
|
|
lites, rudis natio ad voluptates, palam aversa-
|
|
bantur, totisque castris unus omnium sensus ac
|
|
sermo erat plus amissum victoria quam bello
|
5
|
esse quaesitum:
|
|
<tum> cum maxime vinci ipsos
|
10.1
|
dedique alienis moribus et externis. Quo tandem
|
|
ore domos quasi in captivo habitu reversuros?
|
|
Pudere iam sui regem: victis quam victoribus
|
|
similiorem ex Macedoniae imperatore Darei sa-
|
5
|
trapen factum.
|
|
Ille non ignarus et principes
|
11.1
|
amicorum et exercitum graviter offendi gra-
|
|
tiam liberalitate donisque reparare temptabat;
|
|
sed, opinor, liberis pretium servitutis ingratum
|
|
est.
|
5
|
Igitur, ne in seditionem res verteretur,
|
12.1
|
otium interpellandum erat bello, cuius materia
|
|
opportune alebatur.
|
|
Namque Bessus veste re-
|
13.1
|
gia sumpta Artaxerxen appellari se iusserat
|
|
Scythasque et ceteros Tanais accolas contrahe-
|
|
bat. Haec Satibarzanes nuntiabat, quem recep-
|
|
tum in fidem regioni, quam antea obtinuerat,
|
5
|
praefecit.
|
|
Et cum grave spoliis apparatuque
|
14.1
|
luxuriae agmen vix moveretur, suas primum,
|
|
deinde totius exercitus sarcinas exceptis admo-
|
|
dum necessariis conferri iussit in medium.
|
|
Pla-
|
15.1
|
nities spatiosa erat, in quam vehicula onusta
|
|
perduxerant. Expectantibus cunctis, quid dein-
|
|
de esset imperaturus, iumenta iussit abduci suis-
|
|
que primum sarcinis face subdita ceteras incen-
|
5
|
di praecepit.
|
|
Flagrabant exurentibus dominis,
|
16.1
|
quae ut intacta ex urbibus hostium raperent,
|
|
saepe flammas restinxerant, nullo sanguinis
|
|
pretium audente deflere, cum regias opes idem
|
|
ignis exureret.
|
5
|
Brevi deinde ratio mitigavit
|
17.1
|
dolorem, habilesque militiae et ad omnia parati
|
|
laetabantur sarcinarum potius quam disciplinae
|
|
fecisse iacturam.
|
|
Igitur Bactrianam regionem
|
18.1
|
petebant. Sed Nicanor, Parmenionis filius, su-
|
|
bita morte correptus magno desiderio sui ad-
|
|
fecerat cunctos.
|
|
Rex ante omnes maestus
|
19.1
|
cupiebat quidem subsistere funeri adfuturus,
|
|
sed penuria commeatuum festinare cogebat: ita-
|
|
que Philotas cum duobus milibus et DC relictus,
|
|
ut iusta fratri persolveret; ipse contendit ad
|
5
|
Bessum.
|
|
Iter facienti ei litterae adferuntur a finiti-
|
20.1
|
mis satraparum, e quibus cognoscit Bessum qui-
|
|
dem hostili animo occurrere cum exercitu, cete-
|
|
rum Satibarzanen, quem satrapeae Ariorum
|
|
ipse praefecisset, defecisse ab eo.
|
5
|
Itaque quam-
|
21.1
|
quam Besso imminebat, tamen Satibarzanen
|
|
opprimendum praeverti optimum ratus levem
|
|
armaturam et equestres copias educit totaque
|
|
nocte itinere strenue facto improvisus hosti su-
|
5
|
pervenit.
|
|
Cuius cognito adventu Satibarzanes
|
22.1
|
cum duobus milibus equitum—nec plures subito
|
|
contrahi poterant—Bactra perfugit; ceteri
|
|
proximos montes occupaverunt.
|
|
Praerupta
|
23.1
|
rupes est, qua spectat occidentem; eadem, qua
|
|
vergit ad orientem, leniore summissa fastigio
|
|
multis arboribus obsita perennem habet fontem,
|
|
ex quo large aquae manant. Circuitus eius XXX
|
5
|
et duo stadia comprendit.
|
|
In vertice herbidus
|
24.1
|
campus: in hoc multitudinem imbellem consi-
|
|
dere iubent; ipsi, qua rupes deerat, arborum
|
|
truncos et saxa obmoliuntur. XIII milia armata
|
|
erant.
|
5
|
In quorum obsidione Cratero relicto
|
25.1
|
ipse Satibarzanen sequi festinat. Et quia lon-
|
|
gius abesse eum cognoverat, ad expugnandos
|
|
eos, qui edita montium occupaverant, redit.
|
|
Ac primo repurgari iubet, quicquid ingredi
|
26.1
|
possent; deinde, ut occurrebant inviae cotes
|
|
praeruptaeque rupes, inritus labor videbatur
|
|
obstante natura.
|
|
Ille, ut erat animi semper
|
27.1
|
obluctantis difficultatibus, cum et progredi ar-
|
|
duum et reverti periculosum esset, versabat se
|
|
ad omnes cogitationes aliud atque aliud—ita
|
|
ut fieri solet, ubi prima quaeque damnamus—
|
5
|
subiciente animo. Haesitanti, quod ratio non
|
|
potuit, fortuna consilium subministravit.
|
|
Ve-
|
28.1
|
hemens favonius erat, et multam materiam ce-
|
|
ciderat miles aditum per saxa molitus. Haec
|
|
vapore torrido iam inaruerat;
|
|
ergo adgeri alias
|
29.1
|
arbores iubet et igni dari alimenta, celeriterque
|
|
stipitibus cumulatis fastigium montis aequatum
|
|
est.
|
|
Tunc undique ignis iniectus cuncta com-
|
30.1
|
prendit. Flammam in ora hostium ventus fere-
|
|
bat, fumus ingens velut quadam nube abscon-
|
|
derat caelum.
|
|
Sonabant incendio silvae, atque
|
31.1
|
ea quoque, quae non incenderat miles, concepto
|
|
igne proxima quaeque adurebant. Barbari sup-
|
|
pliciorum ultimum, si qua intermoreretur ignis,
|
|
effugere temptabant; sed, qua flamma dederat
|
5
|
locum, hostis obstabat.
|
|
Varia igitur caede con-
|
32.1
|
sumpti sunt: alii in medios ignes, alii petris prae-
|
|
cipitavere se, quidam hostium manibus obtule-
|
|
runt, pauci semustulati venere in potestatem.
|
|
Hinc ad Craterum, qui Artacana obsidebat,
|
33.1
|
redit. Ille omnibus praeparatis regis expectabat
|
|
adventum, captae urbis titulo, sicut par erat,
|
|
cedens.
|
|
Igitur Alexander turres admoveri
|
34.1
|
iubet, ipsoque aspectu barbari territi e muris
|
|
supinas manus tendentes orare coeperunt, iram
|
|
in Satibarzanen, defectionis auctorem, reserva-
|
|
ret, supplicibus semet dedentibus parceret. Rex
|
5
|
data venia non obsidionem modo solvit, sed
|
|
omnia sua incolis reddidit.
|
|
Ab hac urbe digresso supplementum novo-
|
35.1
|
rum militum occurrit: Zoilus D equites ex Grae-
|
|
cia adduxerat, III milia ex Illyrico Antipater
|
|
miserat, Thessali equites C et XXX cum Phi-
|
|
lippo erant, ex Lydia II milia et sescenti, pere-
|
5
|
grinus miles, advenerant, CCC equites gentis
|
|
eiusdem sequebantur.
|
|
Hac manu adiecta <adit>
|
36.1
|
Drangas: bellicosa natio est. Satrapes erat Bar-
|
|
zaentes, sceleris in regem suum particeps Besso:
|
|
is suppliciorum, quae meruerat, metu profugit
|
|
in Indiam.
|
5
|