Polyperconti quidem postea castigato 8.6.1.1
diu ignovit; in Callisthenen olim contumacia
suspectum pervicacioris irae fuit. Cuius ex-
plendae matura obvenit occasio.
Mos erat, ut 2.1
supra dictum est, principibus Macedonum
adultos liberos regibus tradere ad munia haud
multum servilibus ministeriis abhorrentia.
Ex- 3.1
cubabant servatis noctium vicibus proximi
foribus eius aedis, in qua rex adquiescebat. Per
hos paelices introducebantur alio aditu, quam
quem armati obsidebant. 5
Idem acceptos ab 4.1
agasonibus equos, cum rex ascensurus esset, ad-
movebant comitabanturque et venantem et in
proeliis, omnibus artibus studiorum liberalium
exculti. 5
Praecipuus honor habebatur, quod 5.1
licebat sedentibus vesci cum rege. Castigandi
eos verberibus nullius potestas praeter ipsum
erat.
Haec cohors velut seminarium ducum 6.1
praefectorumque apud Macedonas fuit: hinc
habuere posteri reges, quorum stirpi post mul-
tas aetates Romani opes ademerunt.
Igitur 7.1
Hermolaus, puer nobilis ex regia cohorte, cum
aprum telo occupasset, quem rex ferire desti-
naverat, iussu eius verberibus adfectus est.
Quam ignominiam aegre ferens deflere apud 5
Sostratum coepit.
Ex eadem cohorte erat So- 8.1
stratus, amore eius ardens. Qui cum laceratum
corpus, in quo deperibat, intueretur, forsitan
olim ob aliam quoque causam regi infestus,
iuvenem sua sponte iam motum data fide ac- 5
ceptaque perpulit, ut occidendi regem consi-
lium secum iniret.
Nec puerili impetu rem 9.1
executi sunt: quippe sollerter legerunt, quos in
societatem sceleris adsciscerent. Nicostratum,
Antipatrum Asclepiodorumque et Philotan
placuit adsumi; per hos adiecti sunt Anticles, 5
Elaptonius et Epimenes.
Ceterum agendae rei 10.1
haud sane facilis patebat via: opus erat eadem
omnis coniuratos nocte excubare, ne ab exper-
tibus consilii impedirentur, forte autem alius
alia nocte excubabat. 5
Itaque in permutandis 11.1
stationum vicibus ceteroque apparatu exequen-
dae rei XXX et duo dies absumpti sunt.
Ad- 12.1
erat nox, qua coniurati excubare debebant, mu-
tua fide laeti, cuius documentum tot dies fue-
rant. Neminem metus spesve mutaverat: tanta
omnibus vel in regem ira vel fides inter ipsos 5
fuit.
Stabant igitur ad fores aedis eius, in qua 13.1
rex vescebatur, ut convivio egressum in cubi-
culum deducerent.
Sed fortuna ipsius simul- 14.1
que epulantium comitas provexit omnes ad lar-
gius vinum; ludi etiam convivales extraxere
tempus, nunc laetantibus coniuratis, quod sopi-
tum adgressuri essent, nunc sollicitis, ne in 5
lucem convivium extraheret.
Quippe alios in 15.1
stationem oportebat prima luce succedere ipso-
rum post septimum diem reditura vice, nec spe-
rare poterant in illud tempus omnibus dura-
turam fidem. 5
Ceterum cum iam lux adpeteret, 16.1
et convivium solvitur et coniurati exceperunt
regem, laeti occasionem exequendi sceleris ad-
motam, cum mulier attonitae, ut creditum est,
mentis conversari in regia solita, quia instinctu 5
videbatur futura praedicere, non occurrit modo
abeunti, sed etiam semet obiecit vultuque et
oculis motum praeferens animi, ut rediret in
convivium, monuit.
Et ille per ludum bene 17.1
deos suadere respondit revocatisque amicis in
horam diei ferme secundam convivii tempus
extraxit.
Iam alii ex cohorte in stationem suc- 18.1
cesserant ante cubiculi fores excubituri, adhuc
tamen coniurati stabant vice officii sui expleta:
adeo pertinax spes est, quam humanae mentes
devoraverunt. 5
Rex benignius quam alias adlo- 19.1
cutus discedere eos ad curanda corpora, quon-
iam tota nocte perstitissent, iubet. Data singu-
lis L sestertia conlaudatique, quod etiam aliis
tradita vice tamen excubare perseverassent. 5
Illi tanta spe destituti domos abeunt. Et ceteri 20.1
quidem expectabant stationis suae noctem; Epi-
menes sive comitate regis, qua ipsum inter con-
iuratos exceperat, repente mutatus, sive quia
coeptis deos obstare credebat, fratri suo Eury- 5
locho, quem antea expertem esse consilii volu-
erat, quid pararetur, aperit.
Omnibus Philotae 21.1
supplicium in oculis erat. Itaque protinus inicit
fratri manum et in regiam pervenit excitatisque
custodibus corporis ad salutem regis pertinere,
quae adferret, adfirmat. 5
Et tempus, quo vene- 22.1
rant, et vultus haud sane securi animi index et
maestitia e duobus alterius Ptolomaeum ac
Leonnatum excubantes ad cubiculi limen exci-
taverunt. Itaque apertis foribus et lumine inlato 5
sopitum mero ac somno excitant regem. Ille
paulatim mente collecta, quid adferrent, inter-
rogat.
Nec cunctatus Eurylochus non ex toto 23.1
domum suam aversari deos dixit, quia frater
ipsius, quamquam impium facinus ausus foret,
tamen et paenitentiam eius ageret et per se
potissimum profiteretur indicium. In eam ipsam 5
noctem, quae decederet, insidias comparatas
fuisse; auctores scelesti consilii esse, quos mini-
me crederet rex.
Tum Epimenes cuncta ordine 24.1
consciorumque nomina exponit. Callisthenen
non ut participem facinoris nominatum esse
constabat, sed solitum puerorum sermonibus
vituperantium criminantiumque regem faciles 5
aures praebere.
Quidam adiciunt, cum Her- 25.1
molaus apud eum quoque verberatum se a rege
quereretur, dixisse Callisthenen meminisse de-
bere eos iam viros esse; idque ad consolandam
patientiam verberum an ad incitandum iuve- 5
num dolorem dictum esset, in ambiguo fuisse.
Rex animi corporisque sopore discusso, cum 26.1
tanti periculi, quo evaserat, imago oculis ober-
raret, Eurylochum L talentis et cuiusdam Tiri-
datis opulentis bonis protinus donat fratrem-
que, antequam pro salute eius precaretur, resti- 5
tuit.
Sceleris autem auctores, interque eos Cal- 27.1
listhenen, vinctos adservari iubet. Quibus in
regiam adductis toto die et nocte proxima mero
ac vigiliis gravis adquievit.
Postero autem fre- 28.1
quens consilium adhibuit, cui patres propinqui-
que eorum, de quibus agebatur, intererant, ne
de sua quidem salute securi: quippe Macedonum
more perire debebant omnium devotis capiti- 5
bus, qui sanguine contigissent reos.
Rex intro- 29.1
duci coniuratos praeter Callisthenen iussit, at-
que, quae agitaverant, sine cunctatione confessi
sunt.
Increpantibus deinde universis eos ipse 30.1
rex, quo suo merito tantum in semet cogitassent
facinus, interrogat.