| Iamque agmen in cornua divisum ipse | 8.14.1.1 |
| ducebat, cum Poro nuntiatur armis virisque | |
| ripam obtineri et rerum adesse discrimen. Ac | |
| primo humani ingenii vitio spei suae indulgens | |
| Abisaren belli socium—et ita convenerat—ad- | 5 |
| ventare credebat. | |
| Mox liquidiore luce ape- | 2.1 |
| riente aciem hostium C quadrigas et IIII milia | |
| equitum venienti agmini obiecit. Dux erat co- | |
| piarum, quas praemisit, Spitaces, frater ipsius. | |
| Summa virium in curribus: | 5 |
| senos viros singuli | 3.1 |
| vehebant, duos clipeatos, duos sagittarios ab | |
| utroque latere dispositos, aurigae erant ceteri | |
| haud sane inermes: quippe iacula complura, ubi | |
| comminus proeliandum erat, omissis habenis in | 5 |
| hostem ingerebant. | |
| Ceterum vix ullus usus | 4.1 |
| huius auxilii eo die fuit. Namque, ut supra dic- | |
| tum est, imber violentius quam alias fusus cam- | |
| pos lubricos et inequitabiles fecerat, gravesque | |
| et propemodum immobiles currus inluvie ac | 5 |
| voraginibus haerebant. | |
| Contra Alexander ex- | 5.1 |
| pedito ac levi agmine strenue invectus est. Scy- | |
| thae et Dahae primi omnium invasere Indos, | |
| Perdiccam deinde cum equitibus in dextrum | |
| cornu hostium emisit. | 5 |
| Iam undique pugna se | 6.1 |
| moverat, cum ii, qui currus agebant, illud ulti- | |
| mum auxilium suorum rati effusis habenis in | |
| medium discrimen ruere coeperunt. | |
| Anceps id | 7.1 |
| malum utrisque erat. Nam et Macedonum pedi- | |
| tes primo impetu obterebantur et per lubrica | |
| atque invia immissi currus excutiebant eos, a | |
| quibus regebantur. | 5 |
| Aliorum turbati equi non | 8.1 |
| in voragines modo lacunasque, sed etiam in am- | |
| nem praecipitavere curricula; pauci telis hos- | |
| tium exacti penetravere ad Porum acerrime | |
| pugnam cientem. | 5 |
| Is, ut dissipatos tota acie | 9.1 |
| currus vagari sine rectoribus vidit, proximis | |
| amicorum distribuit elephantos. | |
| Post eos posu- | 10.1 |
| erat peditem ac sagittarios <et> tympana pulsare | |
| solitos: id pro cantu tubarum Indis erat, nec | |
| strepitu eorum movebantur olim ad notum | |
| sonum auribus mitigatis. | 5 |
| Herculis simulacrum | 11.1 |
| agmini peditum praeferebatur: id maximum | |
| erat bellantibus incitamentum, et deseruisse ge- | |
| stantus militare flagitium habebatur. | |
| Capitis | 12.1 |
| etiam sanxerant poenam iis, qui ex acie non ret- | |
| tulissent, metu, quem ex illo hoste quondam | |
| conceperant, etiam in religionem venerationem- | |
| que converso. Macedonas non beluarum modo | 5 |
| sed etiam ipsius regis aspectus parumper inhi- | |
| buit. | |
| Beluae dispositae inter armatos speciem | 13.1 |
| turrium procul fecerant; ipse Porus humanae | |
| magnitudinis propemodum excesserat formam. | |
| Magnitudini Pori adicere videbatur belua, qua | |
| vehebatur, tantum inter ceteras eminens, quan- | 5 |
| to aliis ipse praestabat. | |
| Itaque Alexander con- | 14.1 |
| templatus et regem et agmen Indorum "Tan- | |
| dem" inquit "par animo meo periculum video: | |
| cum bestiis simul et cum egregiis viris res est." | |
| Intuensque Coenon "Cum ego" inquit "Pto- | 15.1 |
| lomaeo Perdiccaque et Hephaestione comitatus | |
| in laevum hostium cornu impetum fecero vide- | |
| risque me in medio ardore certaminis, ipse dex- | |
| trum move et turbatis signa infer. Tu, Anti- | 5 |
| gene, et tu, Leonnate, et Tauron, invehemini in | |
| mediam aciem et urgebitis frontem. | |
| Hastae | 16.1 |
| nostrae praelongae et validae non alias magis | |
| quam adversus beluas rectoresque earum usui | |
| esse poterunt: deturbate eos, qui vehuntur, et | |
| ipsas confodite. Anceps genus auxilii est et in | 5 |
| suos acrius furit: in hostem enim imperio, in | |
| suos pavore agitur." | |
| Haec elocutus concitat | 17.1 |
| equum primus. Iamque, ut destinatum erat, in- | |
| vaserat ordines hostium, cum Coenus ingenti vi | |
| in laevum cornu invehitur. | |
| Phalanx quoque | 18.1 |
| mediam Indorum aciem uno impetu perrupit. | |
| At Porus, qua equitem invehi senserat, beluas | |
| agi iussit; sed tardum et paene immobile animal | |
| equorum velocitatem aequare non poterat. Ne | 5 |
| sagittarum quidem ullus erat barbaris usus: | |
| quippe longas et praegraves, nisi prius in terra | 19.1 |
| statuerent arcum, haud satis apte et commode | |
| imponunt. Tum humo lubrica et ob id impe- | |
| diente conatum molientes ictus celeritate hos- | |
| tium occupantur. | 5 |
| Ergo spreto regis imperio— | 20.1 |
| quod fere fit, ubi turbatis acrius metus quam | |
| dux imperare coepit—totidem erant impera- | |
| tores, quot agmina errabant. | |
| Alius iungere | 21.1 |
| aciem, alius dividere, stare quidam et nonnulli | |
| circumvehi terga hostium iubebant. Nihil in | |
| medium consulebatur. | |
| Porus tamen cum pau- | 22.1 |
| cis, quibus metu potior fuerat pudor, colligere | |
| dispersos, obvius hosti ire pergit elephantosque | |
| ante agmen suorum agi iubet. | |
| Magnum beluae | 23.1 |
| iniecere terrorem, insolitusque stridor non equos | |
| modo, tam pavidum ad omnia animal, sed viros | |
| quoque ordinesque turbaverat. | |
| Iam fugae cir- | 24.1 |
| cumspiciebant locum paulo ante victores, cum | |
| Alexander Agrianos et Thracas leviter armatos, | |
| meliorem concursatione quam comminus mili- | |
| tem, emisit in beluas. | 5 |
| Ingentem hi vim telo- | 25.1 |
| rum iniecere et elephantis et regentibus eos; | |
| phalanx quoque instare constanter territis coe- | |
| pit. | |
| Sed quidam avidius persecuti beluas in | 26.1 |
| semet inritavere vulneribus. Obtriti ergo pedi- | |
| bus earum ceteris, ut parcius instarent, fuere | |
| documentum. | |
| Praecipue terribilis illa facies | 27.1 |
| erat, cum manu arma virosque corriperent et | |
| super se regentibus traderent. | |
| Anceps ergo | 28.1 |
| pugna nunc sequentium nunc fugientium ele- | |
| phantos in multum diei varium certamen ex- | |
| traxit, donec securibus—id namque genus | |
| auxilii praeparatum erat—pedes amputare coe- | 5 |
| perunt. | |
| Copidas vocabant gladios leviter | 29.1 |
| curvatos, falcibus similes, quis adpetebant be- | |
| luarum manus. Nec quicquam inexpertum non | |
| mortis modo, sed etiam in ipsa morte novi sup- | |
| plicii timor omittebat. | 5 |
| Ergo elephanti vul- | 30.1 |
| neribus tandem fatigati suos impetu sternunt, | |
| et, qui rexerant eos, praecipitati in terram ab | |
| ipsis obterebantur. Itaque pecorum modo magis | |
| pavidi quam infesti ultra aciem exigebantur, | 5 |
| cum Porus destitutus a pluribus tela multa | 31.1 |
| ante praeparata in circumfusos ex elephanto | |
| suo coepit ingerere multisque eminus vulneratis | |
| expositus ipse ad ictus undique petebatur. | |
| No- | 32.1 |
| vem iam vulnera hinc tergo illinc pectore ex- | |
| ceperat multoque sanguine profuso languidis | |
| manibus magis elapsa quam excussa tela mit- | |
| tebat. | 5 |
| Nec segnius belua instincta rabie non- | 33.1 |
| dum saucia invehebatur ordinibus, donec rector | |
| beluae regem conspexit fluentibus membris | |
| omissisque armis vix compotem mentis. | |
| Tum | 34.1 |
| beluam in fugam concitat sequente Alexandro; | |
| sed equus eius multis vulneribus confossus defi- | |
| ciensque procubuit posito magis rege quam | |
| effuso. Itaque, dum equum mutat, tardius in- | 5 |
| secutus est. | |
| Interim frater Taxilis, regis Indo- | 35.1 |
| rum, praemissus ab Alexandro monere coepit | |
| Porum, ne ultima experiri perseveraret dederet- | |
| que se victori. | |
| At ille, quamquam exhaustae | 36.1 |
| erant vires deficiebatque sanguis, tamen ad | |
| notam vocem excitatus "Agnosco" inquit | |
| "Taxilis fratrem, imperii regnique sui prodi- | |
| toris," et telum, quod unum forte non efflu- | 5 |
| xerat, contorsit in eum, quod per medium pec- | |
| tus penetravit ad tergum. | |
| Hoc ultimo virtutis | 37.1 |
| opere edito fugere acrius coepit; sed elephantus | |
| quoque, qui multa exceperat tela, deficiebat. | |
| Itaque sistit fugam peditemque sequenti hosti | |
| obiecit. | 5 |
| Iam Alexander consecutus erat et per- | 38.1 |
| tinacia Pori cognita vetabat resistentibus parci. | |
| Ergo undique et in pedites et in ipsum Porum | |
| tela congesta sunt, quis tandem gravatus labi ex | |
| belua coepit. | 5 |
| Indus, qui elephantum regebat, | 39.1 |
| descendere eum ratus more solito elephantum | |
| procumbere iussit in genua; qui ut se submisit, | |
| ceteri quoque—ita enim instituti erant—demi- | |
| sere corpora in terram. Ea res et Porum et cete- | 5 |
| ros victoribus tradidit. | |
| Rex spoliari corpus | 40.1 |
| Pori, interemptum esse credens, iubet, et, qui | |
| detraherent loricam vestemque, concurrere, cum | |
| belua dominum tueri et spoliantes coepit adpe- | |
| tere levatumque corpus eius rursus dorso suo | 5 |
| imponere. Ergo telis undique obruitur, confos- | |
| soque eo in vehiculum Porus imponitur. | |
| Quem | 41.1 |
| rex ut vidit adlevantem oculos, non odio sed | |
| miseratione commotus "Quae, malum," inquit | |
| "amentia te coegit rerum mearum cognita fama | |
| belli fortunam experiri, cum Taxilis esset in | 5 |
| deditos clementiae meae tam propinquum tibi | |
| exemplum?" | |
| At ille "Quoniam" inquit | 42.1 |
| "percontaris, respondebo ea libertate, quam | |
| interrogando fecisti. Neminem me fortiorem | |
| esse censebam. Meas enim noveram vires, non- | |
| dum expertus tuas: fortiorem esse te belli docuit | 5 |
| eventus. Sed ne sic quidem parum felix sum, | |
| secundus tibi." | |
| Rursus interrogatus, quid ipse | 43.1 |
| victorem statuere debere censeret, "Quod hic" | |
| inquit "dies tibi suadet, quo expertus es, quam | |
| caduca felicitas esset." | |
| Plus monendo pro- | 44.1 |
| fecit, quam si precatus esset: quippe magnitu- | |
| dinem animi eius interritam ac ne fortuna qui- | |
| dem infractam non misericordia modo sed etiam | |
| honore excipere dignatus est. | 5 |
| Aegrum curavit | 45.1 |
| haud secus, quam si pro ipso pugnasset; con- | |
| firmatum contra spem omnium in amicorum | |
| numerum recepit, mox donavit ampliore regno, | |
| quam tenuit. | 5 |
| Nec sane quicquam ingenium | 46.1 |
| eius solidius aut constantius habuit quam admi- | |
| rationem verae laudis et gloriae; simplicius | |
| tamen famam aestimabat in hoste quam in cive. | |
| Quippe a suis credebat magnitudinem suam de- | 5 |
| strui posse, eandem clariorem fore, quo maiores | |
| fuissent, quos ipse vicisset. |