II
|
|
Troiani belli scriptorem, Maxime Lolli,
|
1.2.1
|
dum tu declamas Romae, Praeneste relegi;
|
|
qui, quid sit pulcrum, quid turpe, quid utile, quid non,
|
|
planius ac melius Chrysippo et Crantore dicit.
|
|
cur ita crediderim, nisi quid te detinet, audi.
|
5
|
fabula qua Paridis propter narratur amorem
|
|
Graecia barbariae lento conlisa duello,
|
|
stultorum regum et populorum continet aestus.
|
|
Antenor censet belli praecidere causam:
|
|
quid Paris? ut salvus regnet vivatque beatus,
|
10
|
cogi posse negat. Nestor componere litis
|
|
inter Peliden festinat et inter Atriden:
|
|
hunc amor, ira quidem communiter urit utrumque.
|
|
quidquid delirant reges, plectuntur Achivi.
|
|
seditione, dolis, scelere atque libidine et ira
|
15
|
Iliacos intra muros peccatur et extra.
|
|
rursus, quid virtus et quid sapientia possit,
|
|
utile proposuit nobis exemplar Ulixen,
|
|
qui domitor Troiae multorum providus urbes
|
|
et mores hominum inspexit latumque per aequor,
|
20
|
dum sibi, dum sociis reditum parat, aspera multa
|
|
pertulit, adversis rerum inmersabilis undis.
|
|
Sirenum voces et Circae pocula nosti;
|
|
quae si cum sociis stultus cupidusque bibisset,
|
|
sub domina meretrice fuisset turpis et excors;
|
25
|
vixisset canis inmundus vel amica luto sus.
|
|
nos numerus sumus et fruges consumere nati,
|
|
sponsi Penelopae nebulones Alcinoique
|
|
in cute curanda plus aequo operata iuventus,
|
|
cui pulchrum fuit in medios dormire dies et
|
30
|
ad strepitum citharae cessatum ducere somnum.
|
|
ut iugulent hominem, surgunt de nocte latrones:
|
|
ut te ipsum serves, non expergisceris? atqui
|
|
si noles sanus, curres hydropicus; et ni
|
|
posces ante diem librum cum lumine, si non
|
35
|
intendes animum studiis et rebus honestis,
|
|
invidia vel amore vigil torquebere. nam cur
|
|
quae laedunt oculum, festinas demere: siquid
|
|
est animum, differs curandi tempus in annum?
|
|
dimidium facti, qui coepit, habet: sapere aude,
|
40
|
incipe. vivendi qui recte prorogat horam,
|
|
rusticus exspectat, dum defluat amnis; at ille
|
|
labitur et labetur in omne volubilis aevum.
|
|
quaeritur argentum puerisque beata creandis
|
|
uxor et incultae pacantur vomere silvae:
|
45
|
quod satis est cui contingit, nihil amplius optet.
|
|
non domus et fundus, non aeris acervus et auri
|
|
aegroto domini deduxit corpore febris,
|
|
non animo curas; valeat possessor oportet,
|
|
si conportatis rebus bene cogitat uti.
|
50
|
qui cupit aut metuit, iuvat illum sic domus et res
|
|
ut lippum pictae tabulae, fomenta podagram,
|
|
auriculas citharae collecta sorde dolentis.
|
|
sincerum est nisi vas, quodcumque infundis acescit.
|
|
sperne voluptates: nocet empta dolore voluptas.
|
55
|
semper avarus eget: certum voto pete finem.
|
|
invidus alterius macrescit rebus opimis;
|
|
invidia Siculi non invenere tyranni
|
|
maius tormentum. qui non moderabitur irae,
|
|
infectum volet esse, dolor quod suaserit et mens,
|
60
|
dum poenas odio per vim festinat inulto.
|
|
ira furor brevis est: animum rege; qui nisi paret,
|
|
imperat; hunc frenis, hunc tu conpesce catena.
|
|
fingit equum tenera docilem cervice magister
|
|
ire, viam qua monstret eques; venaticus, ex quo
|
65
|
tempore cervinam pellem latravit in aula,
|
|
militat in silvis catulus. nunc adbibe puro
|
|
pectore verba, puer, nunc te melioribus offer.
|
|
quo semel est inbuta recens servabit odorem
|
|
testa diu. quodsi cessas aut strenuos anteis,
|
70
|
nec tardum opperior nec praecedentibus insto.
|
|