iam admodum mitigati animi raptis erant; at raptarum 1.10.1.1
parentes tum maxime sordida ueste lacrimisque et querellis
ciuitates concitabant. nec domi tantum indignationes con-
tinebant sed congregabantur undique ad T. Tatium regem
Sabinorum, et legationes eo quod maximum Tati nomen in 5
iis regionibus erat conueniebant. Caeninenses Crustumi- 2.1
nique et Antemnates erant ad quos eius iniuriae pars perti-
nebat. lente agere his Tatius Sabinique uisi sunt: ipsi inter
se tres populi communiter bellum parant. ne Crustumini 3.1
quidem atque Antemnates pro ardore iraque Caeninensium
satis se impigre mouent; ita per se ipsum nomen Caeninum
in agrum Romanum impetum facit. sed effuse uastantibus 4.1
fit obuius cum exercitu Romulus leuique certamine docet
uanam sine uiribus iram esse. exercitum fundit fugatque,
fusum persequitur: regem in proelio obtruncat et spoliat:
duce hostium occiso urbem primo impetu capit. inde exer- 5.1
citu uictore reducto, ipse cum factis uir magnificus tum fac-
torum ostentator haud minor, spolia ducis hostium caesi
suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens in Capitolium
escendit; ibique ea cum ad quercum pastoribus sacram de- 5
posuisset, simul cum dono designauit templo Iouis fines
cognomenque addidit deo: 'Iuppiter Feretri' inquit, 'haec 6.1
tibi uictor Romulus rex regia arma fero, templumque his
regionibus quas modo animo metatus sum dedico, sedem
opimis spoliis quae regibus ducibusque hostium caesis me
auctorem sequentes posteri ferent.' haec templi est origo 7.1
quod primum omnium Romae sacratum est. ita deinde dis
uisum nec inritam conditoris templi uocem esse qua laturos
eo spolia posteros nuncupauit nec multitudine compotum
eius doni uolgari laudem. bina postea, inter tot annos, tot 5
bella, opima parta sunt spolia: adeo rara eius fortuna decoris
fuit.