proelio ex parte una restituto, nihilo segnius in cornu 2.47.1.1
altero Cn. Manlius consul pugnam ciebat, ubi prope similis
fortuna est uersata. nam ut altero in cornu Q. Fabium, 2.1
sic in hoc ipsum consulem Manlium iam uelut fusos agen-
tem hostes et impigre milites secuti sunt et, ut ille graui
uolnere ictus ex acie cessit, interfectum rati gradum rettulere;
cessissentque loco, ni consul alter cum aliquot turmis equi- 3.1
tum in eam partem citato equo aduectus, uiuere clamitans
collegam, se uictorem fuso altero cornu adesse, rem inclina-
tam sustinuisset. Manlius quoque ad restituendam aciem 4.1
se ipse coram offert. duorum consulum cognita ora accen-
dunt militum animos. simul et uanior iam erat hostium
acies, dum abundante multitudine freti, subtracta subsidia
mittunt ad castra oppugnanda. in quae haud magno certa- 5.1
mine impetu facto cum praedae magis quam pugnae memo-
res tererent tempus, triarii Romani qui primam inruptionem
sustinere non potuerant, missis ad consules nuntiis quo loco
res essent, conglobati ad praetorium redeunt et sua sponte 5
ipsi proelium renouant. et Manlius consul reuectus in 6.1
castra, ad omnes portas milite opposito hostibus uiam clau-
serat. ea desperatio Tuscis rabiem magis quam audaciam
accendit. nam cum incursantes quacumque exitum osten-
deret spes uano aliquotiens impetu issent, globus iuuenum 5
unus in ipsum consulem insignem armis inuadit. prima 7.1
excepta a circumstantibus tela; sustineri deinde uis nequit;
consul mortifero uolnere ictus cadit, fusique circa omnes.
Tuscis crescit audacia; Romanos terror per tota castra tre- 8.1
pidos agit, et ad extrema uentum foret ni legati rapto con-
sulis corpore patefecissent una porta hostibus uiam. ea 9.1
erumpunt; consternatoque agmine abeuntes in uictorem
alterum incidunt consulem; ibi iterum caesi fusique passim.
uictoria egregia parta, tristis tamen duobus tam claris
funeribus. itaque consul decernente senatu triumphum, 10.1
si exercitus sine imperatore triumphare possit, pro eximia
eo bello opera facile passurum respondit; se familia funesta
Q. Fabi fratris morte, re publica ex parte orba [consule altero
amisso] publico priuatoque deformem luctu lauream non 5
accepturum. omni acto triumpho depositus triumphus 11.1
clarior fuit; adeo spreta in tempore gloria interdum cumu-
latior rediit. funera deinde duo deinceps collegae fratrisque
ducit, idem in utroque laudator, cum concedendo illis suas
laudes ipse maximam partem earum ferret. neque imme- 12.1
mor eius quod initio consulatus imbiberat, reconciliandi
animos plebis, saucios milites curandos diuidit patribus.
Fabiis plurimi dati, nec alibi maiore cura habiti. inde
populares iam esse Fabii, nec hoc ulla nisi salubri rei 5
publicae arte.