erat autem Philopoemen praecipuae in ducendo agmine 35.28.1.1
locisque capiendis sollertiae atque usus, nec belli tantum
temporibus sed etiam in pace ad id maxime animum exer-
cuerat. ubi iter quopiam faceret et ad difficilem transitu 2.1
saltum uenisset, contemplatus ab omni parte loci naturam,
cum solus iret secum ipse agitabat animo, cum comites
haberet ab his quaerebat, si hostis eo loco apparuisset, quid 3.1
si a fronte, quid si ab latere hoc aut illo, quid si ab tergo
adoriretur capiendum consilii foret: posse instructos derecta
acie, posse inconditum agmen et tantummodo aptum uiae
occurrere. quem locum ipse capturus esset cogitando aut 4.1
quaerendo exsequebatur, aut quot armatis aut quo genere
armorum—plurimum enim interesse—usurus; quo impedi-
menta, quo sarcinas, quo turbam inermem reiceret; quanto 5.1
ea aut quali praesidio custodiret; et utrum pergere qua
coepisset ire uia an eam qua uenisset repetere melius esset;
castris quoque quem locum caperet, quantum munimento 6.1
amplecteretur loci, qua opportuna aquatio, qua pabuli ligno-
rumque copia esset; qua postero die castra mouenti tutum
maxime iter, quae forma agminis esset. his curis cogitationi- 7.1
busque ita ab ineunte aetate animum agitauerat ut nulla ei
noua in tali re cogitatio esset. et tum omnium primum agmen 8.1
constituit; dein Cretenses auxiliares et quos Tarentinos uoca-
bant equites binos secum trahentes equos ad prima signa
misit et iussis equitibus subsequi super torrentem unde
aquari possent rupem occupauit. eo impedimenta omnia et 9.1
calonum turbam conlectam armatis circumdedit et pro natura
loci castra communiuit; tabernacula statuere in aspretis et
inaequabili solo difficile erat. hostes quingentos passus ab- 10.1
erant. ex eodem riuo utrique cum praesidio leuis armaturae
aquati sunt; et priusquam, qualia [in] propinquis castris
solent, contraheretur certamen, nox interuenit; postero die 11.1
apparebat pugnandum pro aquatoribus circa riuum esse.
nocte in ualle a conspectu hostium auersa quantam multitu-
dinem locus occulere poterat condidit caetratorum.