at enim illa certe uestra sunt, Achaei, 39.37.1.1
quod leges disciplinamque uetustissimam Lycurgi sus-
tulistis, quod muros diruistis. quae utraque ab iisdem 2.1
obici qui possunt, cum muri Lacedaemoniis non ab
Lycurgo, sed paucos ante annos ad dissoluendam Ly-
curgi disciplinam exstructi sint? tyranni enim nuper 3.1
eos arcem et munimentum sibi, non ciuitati parauerunt;
et si exsistat hodie ab inferis Lycurgus, gaudeat rui-
nis eorum, et nunc se patriam et Spartam antiquam
agnoscere dicat. non Philopoemenem exspectare nec 4.1
Achaeos, sed uos ipsi Lacedaemonii, uestris manibus
amoliri et diruere omnia uestigia tyrannidis debuistis.
uestrae enim illae deformes ueluti notae seruitutis erant, 5.1
et cum sine muris per octingentos prope annos liberi,
aliquando etiam principes Graeciae fuissetis, muris
uelut compedibus circumdatis uincti per centum annos
seruistis. quod ad leges ademptas attinet, ego anti- 6.1
quas Lacedaemoniis leges tyrannos ademisse arbitror;
nos non suas ademisse, quas non habebant, sed nostras
leges dedisse; nec male consuluisse ciuitati, cum con- 7.1
cilii nostri eam fecerimus et nobis miscuerimus, ut
corpus unum et concilium totius Peloponnesi esset.
tunc, ut opinor, si aliis ipsi legibus uiueremus, alias 8.1
istis iniunxissemus, queri se iniquo iure esse et in-
dignari possent. scio ego, Ap. Claudi, hanc orationem, 9.1
qua sum adhuc usus, neque sociorum apud socios ne-
que liberae gentis esse, sed uere seruorum disceptan-
tium apud dominos. nam si non uana illa uox prae- 10.1
conis fuit, qua liberos esse omnium primos Achaeos
iussistis, si foedus ratum est, si societas et amicitia
ex aequo obseruatur, cur ego, quid Capua capta fece-
ritis Romani, non quaero, uos rationem reposcitis, quid 5
Achaei Lacedaemoniis bello uictis fecerimus? interfecti 11.1
aliqui sunt, finge, a nobis: quid? uos senatores Cam-
panos securi non percussistis? at muros diruimus: uos 12.1
non muros tantum sed urbem agrosque ademistis.
specie, inquis, aequum est foedus: re apud Achaeos 13.1
precaria libertas, apud Romanos etiam imperium est.
sentio, Appi, et, si non oportet, non indignor: sed oro 14.1
uos, quantumlibet intersit inter Romanos et Achaeos,
modo ne in aequo hostes uestri nostrique apud uos
sint ac nos socii, immo ne meliore iure sint. nam ut 15.1
in aequo essent nos fecimus, cum leges iis nostras
dedimus, cum, ut Achaici concilii essent, effecimus
parum est uictis, quod uictoribus satis est; plus postu-
lant hostes quam socii habent. quae iureiurando, quae 16.1
monumentis litterarum in lapide insculptis in aeternam
memoriam sancta atque sacrata sunt, ea cum periurio
nostro tollere parant. ueremur quidem uos, Romani, 17.1
et si ita uultis, etiam timemus: sed plus et ueremur
et timemus deos immortales.' cum adsensu maximae 18.1
partis est auditus, et locutum omnes pro maiestate
magistratus censebant, ut facile appareret molliter
agendo dignitatem suam tenere Romanos non posse.
tum Appius suadere se magnopere Achaeis dixit, ut, 19.1
dum liceret uoluntate sua facere, gratiam inirent, ne
mox inuiti et coacti facerent. haec uox audita qui- 20.1
dem cum omnium gemitu est, sed metum iniecit im-
perata recusandi. id modo petierunt, ut Romani, quae 21.1
uiderentur, de Lacedaemoniis mutarent nec Achaeos
religione obstringerent irrita ea, quae iureiurando
sanxissent, faciendi. damnatio tantum Arei et Alci-
biadis, quae nuper facta erat, sublata est. 5