patrum interim animos certamen regni ac cupido uersabat; 1.17.1.1
necdum †a singulis, quia nemo magno opere eminebat in nouo
populo, peruenerat: factionibus inter ordines certabatur†.
oriundi ab Sabinis, ne quia post Tati mortem ab sua parte 2.1
non erat regnatum, in societate aequa possessionem imperii
amitterent, sui corporis creari regem uolebant: Romani
ueteres peregrinum regem aspernabantur. in uariis uolun- 3.1
tatibus regnari tamen omnes uolebant, libertatis dulcedine
nondum experta. timor deinde patres incessit ne ciuitatem 4.1
sine imperio, exercitum sine duce, multarum circa ciuitatium
inritatis animis, uis aliqua externa adoriretur. et esse igitur
aliquod caput placebat, et nemo alteri concedere in animum
inducebat. ita rem inter se centum patres, decem decuriis 5.1
factis singulisque in singulas decurias creatis qui summae
rerum praeessent consociant. decem imperitabant: unus 6.1
cum insignibus imperii et lictoribus erat: quinque dierum
spatio finiebatur imperium ac per omnes in orbem ibat,
annuumque interuallum regni fuit. id ab re quod nunc
quoque tenet nomen interregnum appellatum. fremere 7.1
deinde plebs multiplicatam seruitutem, centum pro uno
dominos factos; nec ultra nisi regem et ab ipsis creatum
uidebantur passuri. cum sensissent ea moueri patres, 8.1
offerendum ultro rati quod amissuri erant, ita gratiam ineunt
summa potestate populo permissa ut non plus darent iuris
quam detinerent. decreuerunt enim ut cum populus regem 9.1
iussisset, id sic ratum esset si patres auctores fierent. hodie
quoque in legibus magistratibusque rogandis usurpatur idem
ius, ui adempta: priusquam populus suffragium ineat, in
incertum comitiorum euentum patres auctores fiunt. tum 10.1
interrex contione aduocata, 'quod bonum, faustum felixque
sit' inquit, 'Quirites, regem create: ita patribus uisum est.
patres deinde, si dignum qui secundus ab Romulo numere-
tur crearitis, auctores fient.' adeo id gratum plebi fuit ut, 11.1
ne uicti beneficio uiderentur, id modo sciscerent iuberentque
ut senatus decerneret qui Romae regnaret.