inclita iustitia religioque ea tempestate Numae Pompili 1.18.1.1
erat. Curibus Sabinis habitabat, consultissimus uir, ut in
illa quisquam esse aetate poterat, omnis diuini atque humani
iuris. auctorem doctrinae eius, quia non exstat alius, falso 2.1
Samium Pythagoram edunt, quem Seruio Tullio regnante
Romae centum amplius post annos in ultima Italiae ora
circa Metapontum Heracleamque et Crotona iuuenum aemu-
lantium studia coetus habuisse constat. ex quibus locis, 3.1
etsi eiusdem aetatis fuisset, quae fama in Sabinos? aut
quo linguae commercio quemquam ad cupiditatem discendi
exciuisset? quoue praesidio unus per tot gentes dissonas
sermone moribusque peruenisset? suopte igitur ingenio 4.1
temperatum animum uirtutibus fuisse opinor magis instruc-
tumque non tam peregrinis artibus quam disciplina tetrica ac
tristi ueterum Sabinorum, quo genere nullum quondam in-
corruptius fuit. audito nomine Numae patres Romani, 5.1
quamquam inclinari opes ad Sabinos rege inde sumpto uide-
bantur, tamen neque se quisquam nec factionis suae alium
nec denique patrum aut ciuium quemquam praeferre illi uiro
ausi, ad unum omnes Numae Pompilio regnum deferendum 5
decernunt. accitus, sicut Romulus augurato urbe condenda 6.1
regnum adeptus est, de se quoque deos consuli iussit. inde
ab augure, cui deinde honoris ergo publicum id perpetuum-
que sacerdotium fuit, deductus in arcem, in lapide ad meri-
diem uersus consedit. augur ad laeuam eius capite uelato 7.1
sedem cepit, dextra manu baculum sine nodo aduncum
tenens, quem lituum appellarunt. inde ubi prospectu in
urbem agrumque capto deos precatus regiones ab oriente ad
occasum determinauit, dextras ad meridiem partes, laeuas 5
ad septentrionem esse dixit; signum contra quo longissime 8.1
conspectum oculi ferebant animo finiuit; tum lituo in laeuam
manum translato, dextra in caput Numae imposita, ita
precatus est: Iuppiter pater, si est fas hunc Numam Pom- 9.1
pilium cuius ego caput teneo regem Romae esse, ut tu signa
nobis certa adclarassis inter eos fines quos feci.' tum peregit 10.1
uerbis auspicia quae mitti uellet. quibus missis declaratus
rex Numa de templo descendit.