<quae> dum aguntur, classis Cn. Octaui Samothracam 45.5.1.1
est adpulsa. is quoque praesenti admoto terrore modo
minis, modo spe perlicere, ut se traderet, <cum> conaretur,
adiuuit in hoc eum res seu casu contracta seu consilio.
L. Atilius, inlustris adulescens, cum in contione esse 2.1
populum Samothracum animum aduertisset, a magistra-
tibus petit, ut sibi paucis adloquendi populi potestatem
facerent. permisso 'utrum nos, hospites Samothraces, 3.1
uere accepimus an falso sacram hanc insulam et augusti
totam atque inuiolati soli esse?' cum creditae sancti- 4.1
tati adsentirentur omnes, 'cur igitur' inquit 'polluit
eam homicida, sanguine regis Eumenis uiolauit, et,
cum omnis praefatio <sacro>rum eos, quibus non sint
purae manus, sacris arceat, uos penetralia uestra con- 5
taminari cruento latronis corpore sinetis?' nobilis 5.1
fama erat apud omnes Graeciae ciuitates Eumenis re-
gis per Euandrum Delphis prope perpetrata caedes.
itaque, praeterquam quod in potestate Romanorum sese 6.1
insulamque totam et templum cernebant esse, ne in-
merito quidem ea sibi exprobrari rati, Theondan, qui
summus magistratus apud eos erat—regem ipsi appel-
lant—, ad Persea mittunt, qui nuntiaret argui caedis 5
Euandrum Cretensem; esse autem iudicia apud sese 7.1
more maiorum conparata de iis, qui incestas manus in-
tulisse intra terminos sacratos templi dicantur; si con- 8.1
fideret Euander innoxium se rei capitalis argui, ueniret
ad causam dicendam; si committere se iudicio non au-
deret, liberaret religione templum ac sibimet ipse con-
suleret. Perseus seuocato Euandro iudicium subeundi 9.1
nullo pacto <aucto>r esse: nec causa nec gratia parem
fore. suberat et ille metus, ne damnatus auctorem se
nefandi facinoris protraheret. reliqui quid esse, nisi
ut fortiter moriatur? nihil palam abnuere Euander; 10.1
sed cum ueneno se malle mori quam ferro dixisset, oc-
culte fugam parabat. quod cum renuntiatum regi esset,
metuens, ne tamquam a se subtracto poenae reo iram
Samothracum in se conuerteret, interfici Euandrum 5
iussit. qua perpetrata temere caede subit extemplo ani- 11.1
mum, in se nimirum receptam labem, quae Euandri
fuisset; ab illo Delphis uolneratum Eumenen, ab se
Samothracae Euandrum occisum; ita duo sanctissima
in terris templa se uno auctore sanguine humano uio- 5
lata. huius rei crimen corrupto pecunia Theonda auer- 12.1
tit, ut renuntiaret populo Euandrum sibi ipsum mor-
tem conscisse.