conem. decemuir alienatus ad libidinem animo negat ex 3.48.1.1
hesterno tantum conuicio Icili uiolentiaque Uergini, cuius
testem populum Romanum habeat, sed certis quoque indi-
ciis compertum se habere nocte tota coetus in urbe factos
esse ad mouendam seditionem. itaque se haud inscium 2.1
eius dimicationis cum armatis descendisse, non ut quem-
quam quietum uiolaret, sed ut turbantes ciuitatis otium pro
maiestate imperii coerceret. 'proinde quiesse erit melius. 3.1
i,' inquit, 'lictor, submoue turbam et da uiam domino ad
prehendendum mancipium.' cum haec intonuisset plenus
irae, multitudo ipsa se sua sponte dimouit desertaque praeda
iniuriae puella stabat. tum Uerginius ubi nihil usquam 4.1
auxilii uidit, 'quaeso' inquit, 'Appi, primum ignosce patrio
dolori, si quo inclementius in te sum inuectus; deinde sinas
hic coram uirgine nutricem percontari quid hoc rei sit, ut
si falso pater dictus sum aequiore hinc animo discedam.' 5
data uenia seducit filiam ac nutricem prope Cloacinae ad 5.1
tabernas, quibus nunc Nouis est nomen, atque ibi ab lanio
cultro arrepto, 'hoc te uno quo possum' ait, 'modo, filia,
in libertatem uindico.' pectus deinde puellae transfigit,
respectansque ad tribunal 'te' inquit, 'Appi, tuumque 5
caput sanguine hoc consecro.' clamore ad tam atrox faci- 6.1
nus orto excitus Appius comprehendi Uerginium iubet. ille
ferro quacumque ibat uiam facere, donec multitudine etiam
prosequentium tuente ad portam perrexit. Icilius Numito- 7.1
riusque exsangue corpus sublatum ostentant populo; scelus
Appi, puellae infelicem formam, necessitatem patris deplo-
rant. sequentes clamitant matronae, eamne liberorum pro- 8.1
creandorum condicionem, ea pudicitiae praemia esse?—
cetera, quae in tali re muliebris dolor, quo est maestior
imbecillo animo, eo miserabilia magis querentibus subicit.
uirorum et maxime Icili uox tota tribuniciae potestatis ac 9.1
prouocationis ad populum ereptae publicarumque indigna-
tionum erat.