ingens profecta multitudo repleuit castra. tum dictator 5.21.1.1
auspicato egressus cum edixisset ut arma milites caperent,
'tuo ductu' inquit, 'Pythice Apollo, tuoque numine instinc- 2.1
tus pergo ad delendam urbem Ueios, tibique hinc decimam
partem praedae uoueo. te simul, Iuno regina, quae nunc 3.1
Ueios colis, precor, ut nos uictores in nostram tuamque mox
futuram urbem sequare, ubi te dignum amplitudine tua
templum accipiat'. haec precatus, superante multitudine 4.1
ab omnibus locis urbem adgreditur, quo minor ab cuniculo
ingruentis periculi sensus esset. Ueientes ignari se iam 5.1
a suis uatibus, iam ab externis oraculis proditos, iam in
partem praedae suae uocatos deos, alios uotis ex urbe sua
euocatos hostium templa nouasque sedes spectare, seque
ultimum illum diem agere, nihil minus timentes quam sub- 6.1
rutis cuniculo moenibus arcem iam plenam hostium esse, in
muros pro se quisque armati discurrunt, mirantes quidnam 7.1
id esset quod cum tot per dies nemo se ab stationibus
Romanus mouisset, tum uelut repentino icti furore improuidi
currerent ad muros.
inseritur huic loco fabula: immolante rege Ueientium 8.1
uocem haruspicis, dicentis qui eius hostiae exta prosecuisset,
ei uictoriam dari, exauditam in cuniculo mouisse Romanos
milites ut adaperto cuniculo exta raperent et ad dictatorem
ferrent. sed in rebus tam antiquis si quae similia ueri sint 9.1
pro ueris accipiantur, satis habeam: haec ad ostentationem
scenae gaudentis miraculis aptiora quam ad fidem neque
adfirmare neque refellere est operae pretium.
cuniculus delectis militibus eo tempore plenus, in aedem 10.1
Iunonis quae in Ueientana arce erat armatos repente edidit,
et pars auersos in muris inuadunt hostes, pars claustra por-
tarum reuellunt, pars cum ex tectis saxa tegulaeque a mulieri-
bus ac seruitiis iacerentur, inferunt ignes. clamor omnia 11.1
uariis terrentium ac pauentium uocibus mixto mulierum ac
puerorum ploratu complet. momento temporis deiectis ex 12.1
muro undique armatis patefactisque portis cum alii agmine
inruerent, alii desertos scanderent muros, urbs hostibus
impletur; omnibus locis pugnatur; deinde multa iam edita 13.1
caede senescit pugna, et dictator praecones edicere iubet ut
ab inermi abstineatur. is finis sanguinis fuit. dedi inde 14.1
inermes coepti et ad praedam miles permissu dictatoris dis-
currit. quae cum ante oculos eius aliquantum spe atque
opinione maior maiorisque pretii rerum ferretur, dicitur
manus ad caelum tollens precatus esse ut si cui deorum 15.1
hominumque nimia sua fortuna populique Romani uideretur,
ut eam inuidiam lenire quam minimo suo priuato incommodo
publicoque populi Romani liceret. conuertentem se inter 16.1
hanc uenerationem traditur memoriae prolapsum cecidisse;
idque omen pertinuisse postea euentu rem coniectantibus
uisum ad damnationem ipsius Camilli, captae deinde urbis
Romanae, quod post paucos accidit annos, cladem. atque 17.1
ille dies caede hostium ac direptione urbis opulentissimae
est consumptus: