ubi in recensendis captiuis cum Tusculani aliquot nosci- 6.25.1.1
tarentur, secreti ab aliis ad tribunos adducuntur percontanti-
busque fassi publico consilio se militasse. cuius tam uicini 2.1
belli metu Camillus motus extemplo se Romam captiuos
ducturum ait, ne patres ignari sint Tusculanos ab societate
descisse: castris exercituique interim, si uideatur, praesit
collega. documento unus dies fuerat, ne sua consilia melio- 3.1
ribus praeferret; nec tamen aut ipsi aut in exercitu cuiquam
satis placato animo Camillus laturus culpam eius uidebatur,
qua data in tam praecipitem casum res publica esset; et 4.1
cum in exercitu tum Romae constans omnium fama erat,
cum uaria fortuna in Uolscis gesta res esset, aduersae pugnae
fugaeque in L. Furio culpam, secundae decus omne penes
M. Furium esse. introductis in senatum captiuis cum bello 5.1
persequendos Tusculanos patres censuissent Camilloque id
bellum mandassent, adiutorem sibi ad eam rem unum petit,
permissoque ut ex collegis optaret quem uellet contra spem
omnium L. Furium optauit; qua moderatione animi cum 6.1
collegae leuauit infamiam tum sibi gloriam ingentem pe-
perit.
nec fuit cum Tusculanis bellum: pace constanti uim
Romanam arcuerunt quam armis non poterant. intrantibus 7.1
fines Romanis non demigratum ex propinquis itineri locis,
non cultus agrorum intermissus; patentibus portis urbis
togati obuiam frequentes imperatoribus processere; com-
meatus exercitui comiter in castra ex urbe et ex agris deue- 5
hitur. Camillus castris ante portas positis, eademne forma 8.1
pacis quae in agris ostentaretur etiam intra moenia esset
scire cupiens, ingressus urbem ubi patentes ianuas et tabernis 9.1
apertis proposita omnia in medio uidit intentosque opifices
suo quemque operi et ludos litterarum strepere discentium
uocibus ac repletas semitas inter uolgus aliud puerorum et
mulierum huc atque illuc euntium qua quemque suorum 5
usuum causae ferrent, nihil usquam non pauidis modo sed 10.1
ne mirantibus quidem simile, circumspiciebat omnia, in-
quirens oculis ubinam bellum fuisset; adeo nec amotae rei 11.1
usquam nec oblatae ad tempus uestigium ullum erat sed ita
omnia constanti tranquilla pace ut eo uix fama belli perlata
uideri posset.