prius quam inirent noui consules magistratum, triumphus 7.25.1.1
a Popilio de Gallis actus magno fauore plebis; mussantesque
inter se rogitabant num quem plebeii consulis paeniteret;
simul dictatorem increpabant, qui legis Liciniae spretae 2.1
mercedem [consulatum] priuata cupiditate quam publica
iniuria foediorem cepisset, ut se ipse consulem dictator
crearet. annus multis uariisque motibus fuit insignis: 3.1
Galli ex Albanis montibus, quia hiemis uim pati nequiuerant,
per campos maritimaque loca uagi populabantur; mare 4.1
infestum classibus Graecorum erat oraque litoris Antiatis
Laurensque tractus et Tiberis ostia, ut praedones maritimi
cum terrestribus congressi ancipiti semel proelio decertarint
dubiique discesserint in castra Galli, Graeci retro ad naues, 5
uictos se an uictores putarent. inter hos longe maximus exsti- 5.1
tit terror concilia populorum Latinorum ad lucum Ferentinae
habita responsumque haud ambiguum imperantibus milites
Romanis datum, absisterent imperare iis quorum auxilio
egerent: Latinos pro sua libertate potius quam pro alieno 6.1
imperio laturos arma. inter duo simul bella externa defec- 7.1
tione etiam sociorum senatus anxius, cum cerneret metu
tenendos quos fides non tenuisset, extendere omnes imperii
uires consules dilectu habendo iussit: ciuili quippe standum
exercitu esse, quando socialis [coetus] desereret. undique 8.1
non urbana tantum sed etiam agresti iuuentute decem le-
giones scriptae dicuntur quaternum milium et ducenorum
peditum equitumque trecenorum, quem nunc nouum exer-
citum, si qua externa uis ingruat, hae uires populi Romani, 9.1
quas uix terrarum capit orbis, contractae in unum haud facile
efficiant; adeo in quae laboramus sola creuimus, diuitias
luxuriamque.
inter cetera tristia eius anni consul alter Ap. Claudius in 10.1
ipso belli apparatu moritur; redieratque res ad Camillum,
cui unico consuli, uel ob aliam dignationem haud subicien- 11.1
dam dictaturae uel ob omen faustum ad Gallicum tumultum
cognominis, dictatorem adrogari haud satis decorum uisum
est patribus. consul duabus legionibus urbi praepositis, 12.1
octo cum L. Pinario praetore diuisis memor paternae uirtutis
Gallicum sibi bellum extra sortem sumit, praetorem mari-
timam oram tutari Graecosque arcere litoribus iussit. et 13.1
cum in agrum Pomptinum descendisset, quia neque in
campis congredi nulla cogente re uolebat et prohibendo
populationibus quos rapto uiuere necessitas cogeret satis
domari credebat hostem, locum idoneum statiuis delegit. 5